Çoruh vadisinin bir kısmı, Kaçkar dağlarının güneyinde, Yusufeli ve İspir arasında uzanır. Buradaki
doğal güzellikleri bulup ortaya çıkarmak ve bu bölgedeki doğa turizmini canlandırmak amacıyla Doğa
Derneği, İspir Doğa Derneği, Efes Pilsen ve UNDPnin desteğiyle her yıl tekrarlanması düşünülen
1.ci Çoruh Kuş Gözlem Festivali düzenlendi. Bölgenin doğal zenginliklerini başta 200 civarında
tür saptayan sevgili Soner Bekir ve bölgenin bitki, memeli ve diğer türlerini araştıran birkaç
akademisyenin danışmanlığı altında yürütülen bu projede yerel gençlerin, bu zenginlikleri kavrama
ve rehberlik eğitimleri de yer aldı. Yerli ve yabancı yaklaşık 50 kişinin konuk edildiği bu
festival, Erzurumda davetlilerin buluşmasıyla başladı. Trakuşu ben, Soner Oruç, Soner Bekir ve
Mustafa Erturhan temsil etti. Tanışma faslından sonra minibüslere binip İspire doğru hareket
edildi. Vadi boyunca yırtıcıların kısmi göçü izlendi, Kafkas çıvgını ve yöreye özgü önemli türlerin
en iyi gözlenebildiği Gelinkaya köyünden geçildi..Dura yürüye İspire varıldı. Gözlenen bir sürü
yırtıcı arasında tellere konmuş yaz atmacaları ve 20 m. kadar önümüzde 5 dk. Kadar gösteri yapan
enfes bir kaya kartalı heyecan yarattı. İspire 6 km uzaklıkta ve Çoruh nehrinin kıyısında kurulan
Doğa sporları merkezinin bahçesi yeni mekanımızdı. 6-7 bungalowu ve bir restoranı, halı sahası
bulunan alana kamp kuruldu. Akşam yemeği şirkettendi: Nefis İspir fasulyesinden yapılan kuru
fasulye-pilav. Birayı fazla kaçıranların bitmeyen nara ve kahkahalarına rağmen yol yorgunluğuyla
hemen uykuya daldık çoğumuz. Sabahın altısında bir çalar saatle uyandık: Kamp çadırlarının 10 m.
uzağında öten bir yeşil ağaçkakan ve sıvacı. Soner Oruç hemen kertik hanesine ağaçkakanı yazdı.
Sabahki program belliydi. Çoruh vadisini en iyi gören nokta olan Çamlıca Yaylasında kuş gözlemi,
rakım: 2000in üstünde. Vadiye nazır yaylaya tırmanırken bize yayla evinde yerel peynir ve çay
sunan iki anadan sonraki en güzel şey, yayla evinin yanındaki söğütte 5 dk kadar dolaşan ve kötü de
olsa resimleyebildiğim Kafkas çıvgınıydı. Mevsimin erken olması, göçteki yırtıcıların az olmasıyla
sonuçlandı. Buna rağmen 50 kadar yırtıcı geçiş yaptı. Sakallı akbaba sürpriz konuktu. Yaylada yeni
açan çiğdemleri (Resim) ve diğer çiçekleri görmek büyük keyifti. Gözlem sonrası gerçekten altında
ateş yakılan kalın bir blok taşta pişirilen taş köfte enfesti, yanında verilen kuru soğanla
tabii...Dönüş yolunda yürümeyi tercih ettik, bu sayede yolda küçük kartal, ağaç incirkuşu, göçte
arıkuşları ve şah kartalı gözleme şansımız oldu. Akşam futbol sahasında İspir gençleri ile kuşçu
gençlerin futbol maçı vardı: 1-1 Tabii ben derin uykudayken. Sabah 04:00te sevgili Sonerin her
çadırı tıklayarak bizi uyandırmasıyla kalktık. Hedef, Kaçkarların Güney-Batı bölümünde yer alan
3000 rakımlı yedigöllerdi. Kör karanlıkta yola çıkıldı, 1 saat kadar sonra rakım 3100 ve hava
aydınlanmak üzereydi. Oldukça rüzgarlı ve çok soğuk hava, hazırlıksız gelenleri dondurdu, bizi de
resmen üşüttü. Ancak sevgili Mustafanın 1 km uzaklıktaki bir tepede görüp haykırdığı nadir çengel
boynuzlu dağ keçisi:Rubicapra rubicapra (Resim) ve az sonra orada, orada nidalarıyla keşfedilen urkeklik, üşüyenleri
hemen canlandırdı. Güneşin ortalığı iyice ısıtması beklenip 100m kadar aşağıdaki göllere doğru inişe
geçildi. Yedigöller, Kaçkarın Verçenik zirvesinin Kuzey-Batısında yer alan 8-10 adet alpin gölden
oluşan 2800m civarında bir bölge. Aklınıza gelecek her türlü alpin tür burada bol sayıda mevcut.
Sarı gagalı ketenkuşları, büyük dağ bülbülleri, çok sayıda duvar tırmaşık kuşları vs. birçok
arkadaşa kertik oldu. Avustralyalı James bile Three new species diyerek dolanıp durdu. Kertik:3
Sonra işkence başladı. Yaklaşık 7-8 km.lik bir iniş parkuru, hem de son derece sarp ve dolambaçlı.
Benim gibi antrenmansız vatandaşlar bu yolu yaklaşık 449 kez mola vererek tamamlayabildi. Herşeye
rağmen keyifli olan ve akan dereler boyunca ilerleyip yedigöller köyüne yakın bir düzlükte biten
bu yolculukta bir sürü derekuşu ve dereye su içmeye inen, yolun 5-6 m yanındaki taşlara konmuş iki
adet duvar tırmaşık kuşu, acımızı azıcık dindirdi. Yolun sonunda her zamanki gibi güzel şeyler
vardı. Yerel peynir, dut pekmezi, tereyağı, bal ve çaydan oluşan bir akşamüzeri kahvaltısı. Bizi
bekleyen minibüslere binip 2 saat kadar sonra Yusufeli-İspir karayoluna çıkıp kampa döndük. Ertesi
günkü Uzundere ve Kızıl Akbaba gözlemine birçoğumuz, geri dönmemiz gerektiğinden katılamadık. O
gece baldır-bacak ağrılarına rağmen herkes sızdı. Aramızda bulunan bazı hilkat garibeleri bu
yorgunluğa rağmen gece memeli arazisine çıktılar. Söylediklerine göre Arap tavşanı, tavşan ve ayı
bile görmüşler. Ben daha önce hem arap hem de tavşan gördüğümden hiç kıskanmadım.
Yöre, gerçekten az dokunulmuş, temiz ve çok heyecan verici. Kuşsever, bitkisever, insansever kısaca
doğasever herkesin o yöreyi mutlaka görmesini isterim. Yorgunluğunuza değecektir. Bir öneri:
Buralarda dolaşacaksanız birkaç hafta öncesinden yürüme ve aşağı tırmanma egzersizleri yapın.
Yoksa 1 hafta süreyle benim gibi sünnet olmuş gibi yürümek zorunda kalabilirsiniz.
Görülen türlerden bazıları:
-Şahin, kızıl ve arı şahini
-Atmaca ve yaz atmacası
-Kaya, küçük ve şah kartallar
-Bozkır, çayır ve saz deliceleri
-Küçük, sakallı ve kara akbabalar
-Kara çaylak
-Bıyıklı doğan ve kerkenez
-Dağ ve ağaç incirkuşları
-Duvar tırmaşıkkuşu
-Kar serçesi
-Urkeklik
-Kaya kirazkuşu ve kirazkuşu
-Derekuşu
-Ağaçkakan ve kuyruksallayanlar
-Kırmızı gagalı dağ kargası
-Kulaklı toygar
-Kafkas çıvgını
-Sarı gagalı ve normal gagalı (?) ketenkuşları ve ismini sayamadığımız daha niceleri....