AK KARINLI EBABiL HiKAYESİ ve BiT : Bit fotoğrafını görünce hepiniz irkildiniz, tüyleriniz kabardı, kaşındınız, benim gibi : ) Erişkin Ak karınlı ebabil üzerinden bu bitlerden 1 - 3 - 5 değil, tam 23 adet çıkardım : ) Hikayesi şöyle : Hafta içi bir akaşam üzeri iş mesaisi biterken, diğer servisten haber geldi: ‘ yırtıcı bir kuş bulduk, atmaca gibi, tırnaklarını çok kötü batırıyor ‘ diye … Hemen gittim baktım; hem zarar vermesinler, hem de ekmek – simit yedirmesinler diye : ) Tırnaklarını içgüdüsel olarak kuvvetlice takmış ellerine, canını acıtmış ve doğal olarak ayıramıyor ebabili kendisinden . Türü anlattım hem bulan Elifnur hanıma, hem de çevresindekilere . Davranışlarından bahsettim. Beslenmesi hakkında bilgi verdim. Yaralı veya sersemlemiş olarak bulduklarında ne yapmaları gerektiğini anlattım. Ailelerine ve komşularına da; konusu geçince bu bilgileri aktarmalarını söyledim . Yuva zamanı yavruların - göç zamanı erişkinlerin çok telef olduğunu ve bulunduğu takdirde de bakım ve beslenme yetersizliğinden kısa sürede kaybedildiğini vurguladım . Teslim aldım onlardan, en azından can suyu niyetine su vermeye çalıştım. Kenarları derin olmayan sığ ve küçük bir kap içinden çok az su içirebildim, yadırgadı ilk planda . Parmak uçlarıma bandırdığım su ile burun deliklerine birkaç kez damlattım. Refleks olarak hapşırma benzeri davranışı olduysa da, sonrasında yutkunma hareketlerini gördüm ve bir kısmını yutmuş oldu . Vakit geç olduğu için; ertesi sabah Veteriner Fakültesine, ya da Belediye Sokak Hayvanları Rehabilitasyon Merkezine ulaştırmak üzere kontrol altına aldım . Bu birimler bir şekilde Park Orman Bölge Müdürlüğü ne ulaştırırlar diye düşündüm . 4 tarafına hava delikleri açılmış kutu hazırladım, alt tarafına beyaz birkaç tabaka havlu peçete yaydım, kakasının rengini ve kıvamını takip etmek için. Yan duvarların 2 ayrı tarafına, yumuşak küçük havlu parçalarıyla 45 derecelik açı yapacak şekilde dolgu yaptım. Bildiğiniz gibi; ebabiller yuva zamanı veya uçmayıp istirahat ettikleri herhangi bir zamanda, tırnak uçlarıyla duvar deliklerine tutunup dik bir şekilde dururlar . Herhangi bir dönemde bakımını yapmış olanlarımız hatırlayacaktır; beslerken elimizden sıyrılıp hep omzumuza çıktıklarını ya da koyduğumuz örtülerin, koltukların üst kısımlarında dik bir şekilde tırnaklarıyla tutunarak pozisyon aldıkarını … Akşam eve götürdüm kutu içinde ebabili. Kibarca kanatlarını, kalçasını, bacaklarını, tırnaklarını kontrol ettim. Boyun hareketlerini gözlemledim. Kafasında, boynunda, kuyruk dibinde başka yırtıcı tür darbeleri var mı diye baktım . Bacakları güçlüydü, tırnakları kuvvetli kavrıyordu, öyle ki el ve parmaklarımda 20 kadar delik oldu, kedi tırmığı kadar olmasa da … Kanatlarında sarkma yoktu ve omuz kaslarının kuvvetinin de güçlü olduğunu tespit ettim ve sevindim. Demek ki çarpma kaza olayını hafif atlatmış . Hem bunları kontrol ederken, sonrasında beslenme yapmaya çalışırken; önce 3 adet, sonra 5 adet ve gece boyunca inanmayacaksınız 23 tane bit gördük ve çıkarıp aldık : ) Kanat altları – boyun ve kuyruk dibi gibi bölgelerde keneye raslamadık . Bitler tespit ve uzaklaştırılması : Kontrol ve beslenme uygularken üzerime atlayan bitlerin varlığını, elimde ve önkolumda hissettim. Yürüdüklerini cildimizde hafif gezinme şeklinde fark edebiliyoruz. Birkaç kez, her defasında farklı bitlere kuvvetli üfleme yaptım, uzaklaşsın diye, fakat cildimden uzaklaşmadılar. Bunun üzerine bitin tırmandığı ve gezdiği kol bölgemi ıslattım. O zaman bitin yürüme hızı yavaşladığını farkettim, sonra suya tutarak lavaboya düşürdüm, bazen de yine ıslak haldeki parmaklarımla tutarak daha kolayca kolumdan alabildim . Bitlerin renkleri, sarı kahverengi arası . Dokunduğunuzda hoplamıyorlar, sadece başka yere doğru yürüyorlar. Boyutları : 2 mm kadar boyu, 1 mm kadar eni ve 0.6 mm kadar kafa çapı var . 4 kuvvetli bacağı var. Vücudunun üzerinde, her tarafta sert uzun tüyler mevcut. Gerisindeki tüy uzantıları vücüt üzerindekilere göre daha kalın, daha uzun ve daha sert görünümlü . Ekteki fotoğrafta anlattıklarımın bir kısmını görebilirsiniz … Gözlemci ve Doğal Yaşam Fotoğrafçılarına hatırlatmalar, yeni başlayanlara anlatmaları için : - Dere yatağı veya su birikintisi içinde banyo yapmakta olan küçük kuşlara, orta büyüklükte yırtıcılara ve büyük yırtıcılara en az 5 dakika kadar yıkanmalarına müsaade edelim. illa da fotoğrafını çekmeyi arzuluyorsak, bu süreden sonra ve fazla yaklaşmadan çekmeye çalışalım . - Ilk 3 biti cıkardıktan sonra, devam edip ayıkladığımız ve sonunda ulaştığımız sayı olan kalan 20 biti teste tabi tuttum ve deney yaptım. Küçük cam kaplar içindeki su havuzuna attım 20 adedini ve zaman tuttum, arada hareket kontrolu uyguladım . 3 tanesi 3 dakıka sonra hareketsiz kaldı. 5 tanesi 4. dakikada hareketsiz kaldı ve 12 tanesi ise 5. Dakikada hareketsiz kaldı . - Yani; en az 5 dakika kadar bitlerin su içinde kalması, onların hareketsiz kalmasına veya ölmesine sebep oluyor . - Sonraki 20 biti ebabilin üzerinden uzaklaştırmak için, ebabili ılık su ile fazla incitmeden ve fazla stresse sokmamaya çalışarak banyo yaptırdık. Kafasını, gözünü koruduk . Bu işlem sırasında ortaya çıkan bitlere de bahsettiğim gibi küçük cam kaplara koyarak başka 2. bir kişi tarafından hareketsiz kalma süreleri ölçüldü . Neden banyo yaptırdınız diye soru aklınıza gelecektir, cevabı : Boyun, kanat altı ve diğer bölgelerini kibarca yaptığımız bit ve kene kontrollerinde önümüze çıkan bitler hemen tüylerin arasına girerek kayboluyor, saklanıyorlardı. Her gördüğümüz bit bizim kolumuza atlamıyordu . - Temizleme işleminden emin olunca, ebabili yumuşak ve su emici havlularla kibarca kuruladık. Beyaz bir örtü içine gevşek bir şekilde koyduk istirahate. Zaten işlemin yararlı olduğunu; bir süre sonra huzurlu bir şekilde uyumakta olduğunu ve rahatladığını fark edince anlamış olduk : ) - Yaralı veya rehabilitasyon dönemindeki kuşlara bit - kene kontrolu yapmamız, onların bakım ve tedavilerinde katkı sağlayacaktır düşüncesindeyim. Biyolog arkadaşlarımız ilerde bu konuda kıymetli bilgilerini bizlerle paylaşacaktır . - Gece bir ara; istirahate koyduğumuz orta yüksekteki alandan perdeye uçup tutunduğunu görünce, çarpma etkisinin zararının kaybolduğunu düşünmeye başladık. Sonra kendisi tül perdede yavaş yavaş tepeye tırmanarak üstten diğer tarafa uçma gayreti yaptı . Bütün perdeleri çekerek ve diğer boş duvara battaniyeler asarak duvar zemini yumuşatıldı. Hem kendisi uçuş denemeleri yaptı farklı zamanlarda, biz de 2 kez kibarca uçurma denemeleri yaptırdık . - Sabah uyandığımızda gece bıraktığımız yerden başka bir yerde ve yine perde ustünde görünce, kaçma – uçma içgüdüsünün hiç eksilmediğini görerek sevindik . Bir ara odadan uçarak, koridoru geçmesi ve yön tayini yaparak kıvrılması da uçurma isteğimizi kuvvetlendirdi. Bu kadar kısa mesafelerde havada asılı kalma kabiliyetini gözlememiz, bu düşüncemizde etken oldu. - Sabah aynı titizlikle Ak karınlı ebabilimiz bulunduğu alana getirildi. Saldığımızda eşini, çocuklarını veya arkadaşlarını çabuk bulsun diye . 3. Kat bina balkonundan , el üstünde kibarca tutularak, bulan Elifnur o gün izinli olunca, önceden tecrübeli Türkan hanımın ellerinden bırakıldı. Gökyüzünde hiç zorlanmadan, aşağıya seviye kaybetmeden uçtu gitti … - Üst 3. kattan salınma anında, aşağıda bahçede, 3 ayrı kişi ( birisi bendeniz : ) farklı köşelerde hazırda bekledik. Eğer salındığında uçamazsa yerde tekrar tutup; ezilmeden veya kediler kapmadan kontrol altına alıp, Veteriner Fakültesi - Belediye Bakım Hizmetleri ve Park Orman Bölge Müdürlüğü ne vakit kaybetmeden ulaştırmak için … Kamuran Uluç, Çağrı Ateş ve Stajyer oğrenci arkadaşımız Furkan Taşkın a tekrar teşekkürler yardımları için . - 3 farklı açıdan video kaydı yapıldı, ( mecburen cep telefonu ile ). Bir ara bu kayıtlar birleştirildiğinde burada sizlerle paylaşırım . Sabredip bu uzun hikayeyi sonuna kadar okuduysanız, teşekkür ederiz : ) Hoşçakalın …