Önce sorumuzu sorayım ,sonra bugün sizinle paylaşmak istediğim ''kuş sesleri'' konusuna girmek istiyorum...bu kolajda kaç tür var,hangileri?
..............................................................................
Değerli arkadaşlar ,bildiğiniz gibi zaman zaman tartışılan bir konu var ;kuş fotoğrafçılığında ses kullanılması etikmidir ,değilmidir...
İki farklı grubun iki farklı görüşü var bu konuda...sadece kuşçu ve kuş gözlemcisi olan arkadaşlar buna pek sıcak bakmıyor ,ama kullananların sayısı da az değil.
Kuş fotoğrafçısı (...ki çoğunluğu aynı zamanda kuşçu ve kuş gözlemcisi) olan grup genelde ses kullanmakta bir sakınca görmüyor ve büyük çoğunluğu kullanıyor...
Ben uzun yıllar hiç ses kullanmadan fotoğraf çektim ,ama iki yıldan beri zaman zaman ben de ses kullanıyorum.Peki bunun bir ölçüsü ve sınırı varmı?
-Var ,elbette var...bu konuda çok farklı görüşler olacaktır,ben sadece kişisel deneyimlerimi ve görüşlerimi aktarmak istiyorum...
Aslında sesle kuş çağırma her zaman işe yaramıyor ,özellikle de bazı türlerde...bana sorarsanız sesle kuş çağırmanın işe yarama ihtimali %30 civarında ,o da uygun kullanılırsa...
Öncelikle ses kullanacağınız bölgede o türün varlığından emin olmanız gerekiyor ,o bölgede olması ihtimali mümkün görünmeyen bir kuşu çağırmakta ısrar ederseniz , sadece diğer kuşları rahatsız etmiş olursunuz.Zaten beslenirken sizden fazla etkilenmeyen ve yaklaşma ihtimali olan kuş için çalacağınız ses ,büyük ihtimalle onun uzaklaşmasına neden olacaktır.
Çaldığınız bir ses ile başka bir türün gelme ihtimali de her zaman mümkündür.Yakın türler birbirlerinin sesini duyduğunda etkilenip gelebilirler ,bu da bazı yanlış kayıtlara neden olabileceğinden türü ve davranışlarını dikkatle izlemek gerekir.
Bazen de çaldığınız sese ,hiç alakası olmayan başka bir tür gelecektir...nedeni bu yabancı sesin sahibini kendi bölgesinden uzaklaştırma amacı taşır.Yani sesten etkilendiği için değil ,sesini çaldığınız kuşu kendi alanından kovmak için gelir.
Bir sesi yaklaşık iki-üç kez çalıp birkaç dakika beklemekte yarar var...mütemadiyen çalınan ses kuşları çağırmaz ,çoğu kez kuşkulanıp uzaklaşmalarına neden olur.Yine bir bölgede ses kullandığınızda 10-15 dakika içinde sonuç almazsanız israr etmeyiniz,sonuç alma ihtimaliniz sıfıra yakındır.
Ses kullandığınızda kesinlikle hareketsiz ve sessiz kalmalısınız ,çünkü kuş gelse bile genelde hemen ortaya çıkmaz ,bir süre gizlenip etrafı kolaçan eder.Ortamın güvenli olduğundan emin olursa ortaya çıkar...
Bazen de çağırma sesi yerine ,bilmeden çaldığınız uyarma-alarm sesi o bölgedeki tüm kuşların uzaklaşmasına neden olabilir.Yani kullandığınız sesin tabiatını iyi bilmeniz gerekir...her kuşa her türlü ses uygulanmaz...
Bazı dönemlerde kuşlar seslere çok kayıtsız ,bazen de -özellikle üreme dönemlerinde-çok duyarlıdırlar.Ama üreme dönemlerinde zaten kuşlar kolay kolay kaçmayacağından gereksiz ses kullanıp rahatsız etmemek gerekir.Özellikle de yavru çıkardıktan sonra...
Yine ses kullanırken rüzgarın yönü ve ortamın gürültüsü de başarı şansını etkiler.Sessiz ve rüzgarsız bir ortamda başarı şansı çok daha fazladır...
Saz kamışçını çaldığınızda ,bıyıklı ;çulha çaldığınızda bataklık çintesi ;çıvgın çaldığınızda söğütbülbülü;çıtkuşu çaldığınızda maskeli ötleğen ;kamışbülbülü çaldığınızda mavigerdan çıkarsa şaşırmayın...
Eğer ortamda kızılbacak varsa başka düdükçün filan çağırmayı aklınızdan bile geçirmeyin.Hatta ortamda kızılbacak varsa kuş çekme umudu taşımayın...en ufak bir ses veya hareketinizle ortalığı velveleye verip tüm kuşları kaçıracaktır...
Ses kullanmayı etik bulmayan birçok arkadaşımız belki bu yazıya da karşı çıkacaklardır...olabilir ,onların görüşlerine de saygım var....ama şu da bir gerçek ki ,buna şiddetle karşı çıkanların bile zaman zaman ses kullandıklarına şahit oldum.
Zaten amacım ses kullanmaya teşvik değil ;madem bu uygulamayı birçoğumuz kullanıyoruz ,bari kuşları fazla rahatsız etmeden,sadece çok gerektiğinde ve ölçülü kullanalım...