Belki takip edip hatırlayan başkaları da vardır. Bundan bir kaç yıl önce Avrupalı bilim insanları sığırcıkların "dansı"nın ardındaki sırrı çözdüler. İtalyanın başkenti Romadaki National Institute for the Physics of Matter adı verilen teknoloji enstitüsü öncülügünde bir araya gelen bilim insanları ne yapmışlardı, biliyor musunuz?
Araştırmacılar, İtalya başkentinde her kış dönemi akşamüzerleri Roma merkez garı üzerinde biraraya gelen yüzbinlerce sığırcığın nasıl bir patern takip ederek bazı insanların dans adını verdiği son derece koordineli hareketleri yaptıklarını karmaşık 3-boyutlu modelleme teknikleri de kullanarak anlamaya çalıştılar. Eskiden gökyüzünde sürü halinde biraraya gelen sığırcıkların tek tek birey olarak sadece önlerindeki kuşu takip ettiği yönünde yaygın bir inanış vardı. Modellemeler ve ampirik çalışmalar sayesinde bu inanışın yanlış olduğu ortaya çıktı. Bilim adamlarını epey şaşırtan araştırma sonuçlarına göre, aslında her sığırcık x, y ve z ekseninde kendisine komşu olan yedi sığırcığı birden takip ederek yüzbinlerle ifade edilen rakamlarda bir arada gelmeyi ve öyle kalmayı başarıyor ve bu izlemesi çok keyifli dansı ortaya çıkarıyordu. Böylece, savaş pilotları gibi üstün meziyetlere sahip insanlar için dahi imkansız olan bu tip bir bilişsel beceriyi kolayca gerçekleştiren sığırcıkların düşünüldüğünden daha karmaşık bilişsel süreçleri yönetebilecek beyin yapısına sahip oldukları sonucuna da varılmış olunuyordu Yani, kuşların kuş beyinli (!) olmadıkları, hem de "sokak artasında" bir kez daha kanıtlanıyordu.
Bazı üniversitelerin otomasyon ve kontrol mühendisliği departmanlarının kuşlardaki bu davranışların modellemesinden yararlanılarak ilerde özellikle sanayi işletmelerinde yaygın olarak ve "sürüyle" kullanılacak seyyar robotların manipülasyonunda faydalanılacağı söyleniyor.
Bu araştırmaların kuşlara ne faydası var, bilemem. Ama son 30 yılda sığırcık nüfusunun yüzde 70ini kaybetmiş olan Avrupada bu süreci durdurmak yönünde epeyce bir koruma ve farkındalık çalışması yürütülüyor.
Topraklarının yüzde 70ini kaçak yapılaşmaya kurban veren bizim büyük şehirlerimizde ise meydan namına kalan bir kaç yerde doğru dürüst ağaç bile kalmamış durumda. Maalesef, imkan olsa da oralara da AVM diksek diye dolanan insanlar çoğunlukla memleketin ve şehirlerin direksiyonunda olduğundan, bu konuda pek yüksek bir umut da beslenemiyor.
Umarım, bugüne kadar kendimizi hapsettiğimiz insanbeyinliliğin ( o araştırmanın sonucunu gördükten sonra "kuşbeyinli" diye bir niteleme kullanamazdım :) neresinden dönersek dönelim kar edebileceğimizi, bunun için etrafımızdaki 7 tane sığırcığı izlemenin yeterli olacağını
belki bir gün bizler de bizim "direksiyon sahiplerine" anlatmayı başarırız
Akdogan ÖZKAN
FOTOĞRAF: bkoca / barış koca
Haber: https://yesilgazete.org/234-hak-orgutunden-ortak-aciklama-yaban-hayvanlarini-oldurme-izni-geri-alinsin/?fbclid=IwAR0n5zLrXIXXdUWUASK8p0oojfCaIOHvW_fmTze-kmn9j9ydthTSYCoHFEU