Doğa Derneği, Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği (BSPB) ve Macaristan kuşları koruma derneğinin (MME) üç yıldır yürüttüğü çalışmalarla haklarında çok az şey bilinen şahkartallar hakkında bilgi sahibi olunuyor. Trakya’da 25 Şahkartal yuvası tespit edilirken, Bolu’da 18 çift şahkartalın ürediği belirlendi. Bu bölgelerde bulunan yuvaları düzenli olarak izleyen ekipler bu hassas türün korunması için çalışmalarını yoğunlaştırıyor. Uluslararası ortak çalışmalar ile şahkartal yavrularına takılan uydu vericilerinden gelen veriler ışığında nesli küresel ölçekte tehlike altında bulunan bu önemli türün dağılım hareketi, göç davranışı ve beslenme alanlarıyla ilgili bilgiler de toplanmaya başlandı. İlk verilere göre genç şahkartalların beslenmesi için en önemli bölgelerden birinin Çorlu sahil şeridi olduğu ortaya çıktı. Bu bölge 40 bireye kadar genç şahkartala ev sahipliği yapıyor. Çalışmalar sonucu ortaya çıkan bir diğer önemli nokta ise Bolu Dörtdivan’da yer alıyor. Doğa Derneği bu önemli beslenme alanının izlenmesi ve korunmasıyla ilgili yeni bir çalışmayı 2012 yılında başlatacak. Düzenli olarak yuvaları izlenen şahkartalların Trakya’daki üreme başarıları yüksek. Trakya’daki şahkartal çiftlerinin yüzde 75’inin üreme denemeleri başarıyla sonuçlandı ve bu çiftler yavrularını başarıyla büyüttü. Bazı çiftler iki yavru bile çıkarabildi. Bu bölgedeki yuvaların büyük çoğunluğunun tarım alanlarının yakınında yer almasına karşın yuvalara çok az rahatsızlık verildiği gözlendi. Türkiye’de hayatını kaybettiği tespit edilen genç bireylerin büyük kısmının ölüm nedeni enerji nakil hatları, başta Trakya olmak üzere enerji dağıtım şirketlerinin yırtıcı kuşların korunması için daha çok önlem almasına ihtiyaç duyuluyor. Şahkartal gibi pek çok yırtıcı ve göçmen kuş kaçak avcılık, zehir kullanımı, yüksek gerilim hatları gibi insan faaliyetleri sonucu hayatını yitiriyor. Şahkartalların korunması için sınır ötesi iş birliklerinin arttırılması ve türün dağılım alanlarında ekoturizme geçilmesi gerekiyor. En etkileyici yırtıcılardan şahkartal, küçük memeliler ve kuşlarla besleniyor, açık ve yoğun otlatılan alanları tercih ediyor. Türkiye’deki şahkartal popülasyonunun bilinenden büyük olabileceği düşünülüyor ve uzun vadede korunması hedefleniyor. Besin zincirinin tepesinde yer alan ve mera-tarım alanı dengesini gözeten kırsal mozaiği üremek için tercih eden şahkartallar, ekosistemin sağlıklı olduğunu da gösteriyor. İmza attın mı? Biyogüvenlik kurulu, 13 GDO’lu mısır çeşidinin ülkemize ithalatına onay verdi. 42 GDO’lu ürün daha izin bekliyor. Alınan bu kararın iptal edilmesi için imza attın mı? http://www.greenpeace.org/ Gidiyor musun? Doğa Derneği kuruyan Burdur Gölü’ne dikkat çekmek için 7 Ocak’ta Sadakat Yolculuğu düzenliyor. İstanbul, Ankara, Hasankeyf, Şanlıurfa ve Hatay’dan başlayacak yolculuğa katılım için: www. dogadernegi.org Kutladın mı? Hidroelektrik santral projelerine açılan davalardan iptal kararı yağdı. Antalya, Erzincan, Giresun, Trabzon, Rize’de dokuz HES projesine durdurma ve iptal kararı verildi. Başbakan’ın köyü Güneysu’daki projeye de ‘dur’ dendi. İzledin mi? Yüksel Aksu’nun filmi ‘Entelköy Efeköy’e karşı bir grup ekolojik aktivistin bir Ege köyünde yaşamaya başlamasının ardından termik santralı engelleme çabalarının ve köylülerle aralarındaki komik olayların öyküsü. SÜREYYA İSFENDİYAROĞLU: Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Kaynak: http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalEklerDetayV3&ArticleID=1073661&Date=27.12.2011&CategoryID=41 Fotoğraf: Göker Şener