Değerli üyemiz Emin Yoğurtçuoğlu (fotoemin) tarafından hazırlanan, TRAKUS'ta henüz fotoğrafı çekilememiş türlerin Türkiye'de nerelerde ne zaman görüldüğü ile ilgili kayıtları vermeye devam ediyoruz. Bu dizi yazı ve emekleri için kendisine çok teşekkür ediyoruz, serinin İ-K HARFLERİNİ sizlere sunuyoruz.
Bu kayıtların çoğu çok eski olsa da özellikle 1950'den önceki kayıtların doğruluğu çoğu zaman koleksiyonlardaki kuşların varlığından teyit edilmiştir. O zamanlar gözlemden ziyade örnek elde etmek için kuşlar vurularak ya da bir şekilde ele geçirilerek çeşitli müzelerde saklanmıştır...
Diğer gözlemler ise eğer gözlem verileri yeterli ise kabul edilmiştir.
19 Aralık 2011'deki haberimizde A harfi ile başlayan türlere bakmıştık:
http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl22@d&sxc=1&id=1548
19 Ocak 2012'deki haberimizde B-Ç-G-H harfleriyle başlayan türlere bakmıştık:
http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl22@d&sxc=1&id=1590
Bu hafta İ harfinden başlayarak serinin sonuna kadar olan türleri öğreniyoruz:
İbibik toygarı rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Kuzey Afrika, Ortadoğu, Asyanın güneybatısı
1 Göksu deltası Mersin 2 Mayıs 1997
İnce gagalı kervançulluğu - oldukça nadir göç türü
Dünya dağılımı: Şu an dünya üzerindeki en nadir türlerden biri kabul edilir(eğer soyu tükenmediyse
) Ülkemizde en son 1986da kaydedilmiştir. Dünyadaki en son geçerli kaydı 2001 yılında Macaristandan atılmıştır. O günden sonra yoğun çabalara rağmen bulunamamıştır. Ekteki haritada İnce gagalı Kervançulluğunun 1900den sonra geçerli kabul edilen kayıtları vardır.
http://www.rspb.org.uk/Images/sbcrecordsbyseason_tcm9-199249.pdf
1 erişkin dişi İstanbul Aralık 1892
1 dişi Makriköy İstanbul 11 Eylül 1895 (üstteki ve bu toplanmış bireyler müzede saklanmaktadır.)
1 Hoyran gölü Isparta 14 Ocak 1967
2 Mogan gölü Ankara 14 Ocak 1967
2 Mogan gölü Ankara 19 Mart 1967
1 Mogan gölü Ankara 23 Mart 1967
2 Balıkdamı Eskişehir 26 Mart 1967
1 Sodalıgöl Bitlis 12 Ağustos 1967
1 Amik gölü Hatay 10 Ekim 1968
3 Tekirdağ yakınları 5 Nisan 1969
2- Side Antalya 15 Nisan 1969
1 Seyfe gölü Kırşehir 12 Aralık 1969
1 Yarma Konya 28 Nisan 1970
1 Eber gölü Afyon 12 Mayıs 1970
1 Çivril gölü - Denizli - 18 Ocak 1971
1 Rize yakınları 25 Ağustos 1971
1 Göksu deltası Mersin 28 Ağustos 1973
2 Uluabat gölü Bursa 30 Eylül 1973
1 Küçük menderes deltası - İzmir - 23 Eylül 1979
1 Akyatan gölü Adana 5 Ocak 1982
1 Akyatan gölü Adana 4 Mart 1985
4 Göksu deltası Mersin 9 Mart 1985
1 Ereğli sazlıkları Konya 6 Nisan 1986
1 Göksu deltası Mersin 10 Temmuz 1986
1 Büyük menderes deltası - Aydın - 26 Aralık 1986
Kara toygar rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Hazar denizinin kuzeyi ve Orta asya
1 dişi Küçükçekmece İstanbul 14 Ekim 1914
Bunun dışında olası bir kayıt Aralık 2001de şiddetli bir kar fırtınasının ardından Rizede Fener mahallesindeki bahçelerden birinde atılmıştır. Ancak yeterli gözlem yapılamadığından ötürü olası kayıtlar arasındadır.
Kıbrıs ötleğeni rastlantısal konuk ya da Kıbrısı pas geçen göçmenler
Dünya dağılımı: Kıbrıs adasında üreyen endemik tür.
1 erkek Anamur Mersin 4 Nisan 1986
1 Bodrum Muğla 13 Nisan 2003
1 dişi Göksu deltası Mersin 10 Nisan 1985
1 erkek Göksu deltası Mersin 10 Nisan 1987
1 erkek Göksu deltası Mersin 30 Mart 1999
1 erkek Göksu deltası Mersin 29 Mart 2000
1 Göksu deltası Mersin 19 Nisan 2010
Kısa kuyruklu kuzgun rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Lokal olarak Orta ve Kuzey Afrikanın doğusu, Ortadoğunun güneyi ve Arap yarımadasının batısı
1 Belen geçidi Hatay 22 Mart 2005
Kızıl denizdüdükçünü rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Kuzey Amerikanın kuzey kesimleri ile Doğu Sibiryanın kuzey kesimleri
1 üreme giysisinde dişi Kulu gölü Konya 1 Haziran 2002
1 Birecik Şanlıurfa 3 Mayıs 2003
1 Sodalıgöl Bitlis 25 Mayıs 2005
Kızıl enseli doğan olası tür
Dünya dağılımı: Lokal olarak Kuzey Afrika, Ortadoğu, Arap yarımadası ve Asya
Aşağıdaki iki kaydında detayları yazılmamış olduğundan şu an güncel Türkiye listesinde Kızıl enseli doğan bulunmamaktadır! Trakus listesi hazırlanırken ise Kızıl enseli doğan listedeydi.
1 Birecik Şanlıurfa Ağustos 1990
1 Birecik Şanlırfa Haziran 1994
Kızıldeniz martısı rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Mısır, Sudan, Suudi arabistan, Somali, Yemen
1 birey I.kış Marmaris Muğla 28 Mart 1988
Kutup martısı rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Kuzey Amerika ve Asyada kutup bölgeleri
1 genç dişi toplanmış Boğaziçi İstanbul 23 Şubat 1874
Kutup sumrusu rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Kuzey Amerikanın kuzeyi, Grönland ve Asyanın kuzeyi
2 erişkin toplanmış Marmara Denizi 27 Mayıs 1915
1 Boğaziçi İstanbul 4 Eylül 1959
2 - Boğaziçi İstanbul 5 Eylül 1959
4 erişkin Ahlatın 2 km batısı Bitlis 25 Mayıs 1969
2 Taşlıçay Yoncalı arası Ağrı 1 Mayıs 1970
Birçok birey Iztuzu sahili(Dalyan) Muğla 27 Nisan 1996
4 Tuzla Milas arası Bodrum 12-27 Mayıs 2005 arası
Kuzey çıvgını rastlantısal konuk
Dünya dağılımı:Rusyanın büyük bir bölümü, Asyanın kuzeyinde kalan büyük bir bölüm, Finlandiya
1 Cernek istasyonunda halkalandı ve fotoğraflandı Kızılırmak deltası Samsun 25 Ekim 2002
Küçük çöl toygarı rastlantısal konuk
Dünya dağılımı: Kuzey Afrika ve Ortadoğu
1 Göksu deltası Mersin 12 Mayıs 1987
Göksu deltasında iki olası kaydı daha bulunmaktadır.
1 27 Nisan 2000
1 21 Mayıs 2005
Küçük sakarca rastlantısal konuk ya da çok nadir bir kış ziyaretçisi
Dünya dağılımı: Küçük sayılarda İskandinavya ve Rusyada bir çok alanda
2 Kocabaş nehir ağzı Çanakkale 16 Şubat 1967
3 (1 erişkin, 2 ergen) Bafa gölü 24 Aralık 1986
12 Seyfe gölü Kırşehir 6 Nisan 1990
1 Büyükçekmece gölü İstanbul 23 Ocak 1993
1 Göksu deltası Mersin 24 Ocak 1993
1 Göksu deltası Mersin 29 Aralık 1997
1 uydu vericisi takılı birey doğuda Haçlı gölünden geçmişti 20 Kasım 2004
1 uydu vericili birey İran-Türkiye sınırından geçip 4 günde Suriyeye geçmiştir(30 Kasım-3 Aralık 2006 arasında)
Orman tavuğu soyu tükenmiş kabul ediliyor
Dünya dağılımı:
19.yüzyılın sonlarına kadar relikt bir populasyon İstanbul çevrelerinde yaşamıştır. (Asya tarafında Alem dağında bulunabileceği belirtilmiş. İstanbul pazarlarında nerden geldiği bilinmeyen ölü orman horozları satılırken rapor edilmiştir)
Günümüzde Bolu, Kastamonu, Karabük ve Kazdağlarında yaşadığına dair duyumlar vardır. Yapılan araştırmalar henüz sonuç getirmemiştir.
Emin Yoğurtçuoğlu (fotoemin)
Fotoğraflar:
Kızıl enseli doğan , Kutup sumrusu, Küçük sakarca: fotoemin / Emin Yoğurtçuoğlu
Kıbrıs ötleğeni: birgök / Birtan Gökeri
Kısa kuyruklu kuzgun: cagan / Çağan Şekercioğlu
Kızıldeniz martısı: balalayka / Birgül Erken
Haber: https://yesilgazete.org/234-hak-orgutunden-ortak-aciklama-yaban-hayvanlarini-oldurme-izni-geri-alinsin/?fbclid=IwAR0n5zLrXIXXdUWUASK8p0oojfCaIOHvW_fmTze-kmn9j9ydthTSYCoHFEU