Ağaçkakanların beslenme stratejileri iki farklı özellik gerektirir: biri tüm dünya tarafından bilinen, diğeri ise çok az sayıda kuş gözlemcisinin bildiği.

Birincisi; tahtayı aralıksız gagalama ve talaşları bir kenara atma yeteneğidir. Ağaçkakan’ın kafası yerçekimi kuvvetinin en az 1,000 katı ile çarpabilir, saniyede 15-20 vuruş yapabilir. Kuşun iki vuruşu arasındaki zaman farkı, bir saniyeden çok daha az olsa bile kuş hiçbir yara almaz. 

Kuşun vuruş şokunu yok etme kabiliyetine etki eden bazı faktörler bulunur. Birincisi; kendiliğinden sivrileşen, keski biçimli gagasının tahtanın içinde hareket edebilmesi. Bir başkası ise, kuvvetli boyun kaslarıdır. Kafatası içindeki dar alan sayesinde de beynin sarsılma ihtimali azalır.

Süratli kameralar, kuvvet ölçüm sensörleri ve tarayıcılı elektronik mikroskoplar kullanan araştırmacılar Çin’de Orman Ağaçkakanlarını incelediklerinde kuşun kafatasında ve alt çene kemiğinde, kemik yapısı içindeki mikro-değişimler sayesinde gagalama esnasında şok etkisini azaltan bir şekil formasyonuna rastlamışlardır. Ayrıca ağaçkakan’ın üst gagasındaki doku tabakasının alt gagadakinden daha uzun olduğunu saptamışlardır. Bu uyuşmazlık, bilim adamlarına göre, çarpma esnasındaki kuvvetin alt gagaya yönlendirilip kafatasından uzak kalmasını sağlıyor.

İkinci özellik ise olağandışı uzun dilleridir. Ağaçkakanlar genellikle oyuklara sondaj yaptığı için dilini görmek çok zordur, oysa uzunluğu kuşlar dünyasının en büyük sırlarından birisidir. 

Ağaçkakanlar hepçil ( hem et hem ot yiyen) olup böcekler, örümcekler ve diğer eklembacaklıların yanı sıra yemişler, meyveler ve bitki özleri ile beslenirler.  Yemiş ve meyve yemesi için kendine özgü dile ihtiyacı yoktur ama dar yarıkların sonundaki böceklere veya karıncalara ulaşması için oldukça faydalıdır.

Ağaçkakanların dilleri fark yapılarda olsa da çoğunlukla uzun ve ince olup uç kısımlarında dikenler bulunur. Bir ağaçkakan dilini bazen mızrak gibi kullanıp ileri hamleler ile böcekleri yakalar ama daha çok bir tırmık gibi kullanır, deliklerden içeriye sarkıtıp geriye çeker. Ağaçkakanların dili kaplayan yoğun bir salya üretmesi de böcek yakalamada yardımcı olur. 

Bu arada Hyoid apparatus denilen kıkırdak ve kemik yapısı dili tüm omurgalılardan korur.

Uzun dil yüzünden yaşanan en büyük sorun kullanılmadığında nasıl saklanacağıdır. Ağaçkakanlar buna da yaratıcı bir çözüme sahiptir, dilleri kafatasının altında değil kafatasının arkasından üzerine doğru devam eder , gerekirse burun deliğine kadar uzar.

Orjinal kaynak linki;

http://www.birdwatchingdaily.com/blog/2013/12/10/woodpeckers-can-hammer-without-getting-headaches/

Çeviri: Timur Çağlar