2012 yılının ilk aylarında
Türkiye deki en büyük doğa projelerinden biri olan Gediz Deltası-İzmir Kuş
Cenneti Flamingo Üreme Adası Restorasyon Projesi gerçekleştirildi. Bu proje ile
Türkiye de sadece Tuz Gölü ve Gediz Deltası nda kuluçkaya yatan flamingoların
yok olmakta olan üreme adası korunarak genişletildi ve 6440 m² ile Dünya da
Fransa, İspanya ve Güney Afrika Cumhuriyetinde yapılan benzer adalar arasında
en büyük yüz ölçümüne sahip üreme adası haline getirildi.
2012 yılında çetin kış şartları nedeniyle çalışma planlanandan geç bitti ve
flamingoların üreme dönemine tam olarak yetiştirilemedi. Büyük ihtimalle bu
yüzden flamingolar bu yeni adaya gelmediler. Homa Dalyanı nın içindeki doğal
bir adaya giderek burada yuva yaptılar ve 2000 civarı yavruları oldu. 2013
yılında ise yine flamingoları yeni adaya beklerken, onlar bir önceki yıl olduğu
gibi Homa Dalyanı nın içindeki adaya gitmeyi tercih ettiler. Ancak burada
onları bekleyen bazı sorunlar vardı. Yuva yapma tarzlarından dolayı yuva
yaptıkları adaları zamanla yok eden flamingolar, Homa Dalyanı ndaki bu adanın
yapısını bozdular ve fırtına olduğunda pek çok yuva su altında kaldı. Sonuçta
sadece 130 yavru uçurabildiler. Bu yıl dört gözle flamingoların yeni adaya
gelmesi bekliyordu. Ancak onlar nisan başında yine Homa Dalyanı na gitmeyi
tercih ettiler. Fakat bu yıl yuva yaptıkları ada artık neredeyse ada olmaktan
çıkmış, parçalara ayrılmış birkaç toprak parçasına dönüşmüştü. Yine de yuva
yaptılar, hatta yumurtladılar ancak dalgalardan çok kolay etkilendiği için bu
adada tutunamadılar. Bugün ise 2012 yılında yaptığımız yeni adada bambaşka bir
sürpriz bizi bekliyordu. Flamingolar adaya gelmişlerdi! 850-900 kadar flamingo
yuvalarında kuluçkaya başlamışlardı, hatta ayağa kalkanların altında yumurta
olduğu görülebiliyordu. Bir sürü emek, çalışma, proje sonunda meyvesini verdi.
Muhtemelen yuva sayısı önümüzdeki günlerde yavaş yavaş artacak. Adanın
kapasitesi m² ye 2 yuva düşecek şekilde hesaplanıyor ki bu ilk yıllarda daha
yüksek olabiliyor, en az 13.000 çift flamingonun yuva yapabileceği kadar
olduğunu söyleyebiliriz. Bu yıl adanın tamamı flamingolarca kullanılmayabilir
çünkü tüm deltada zaten adayı dolduracak kadar flamingo yok. Fakat önümüzdeki
yıllarda adada üreyen çift sayısı büyük ihtimalle artacaktır. Sonuçta 2012
yılında yapılan flamingo üreme adasına flamingolar 2014 yılında üremek için
gelmiş oldular.
Adanın planlamasında, projesinde, yapımında, tesviyesinde, çapalanmasında,
üzerine çamurdan yapay yuvaların yapılmasında emeği bulunan başta İzmir Kuş
Cennetini Koruma ve Geliştirme Birliği, Doğa Koruma ve Milli Parklar İzmir Şube
Müdürlüğü, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Ege Üniversitesi, Tour du Valat Araştırma
Merkezi, Çamaltı Tuz İşletmesi (Binbir Gıda Tarım Ürünleri Sanayi ve Ticaret
A.Ş.) olmak üzere tüm kurum ve kuruluşlar ile gönüllü destekçiler bu
çalışmadaki haklı gururu paylaşmaktadır.
Ömer Döndüren
Fotoğraf: http://www.izmirkuscenneti.gov.tr/medya/haberler.html?haber_id=1006