HALKALI BİR KUŞ BULURSANIZ! Halkalı bir kuş bulduğunuzda, kuşla ilgili ayrıntılı bilgileri \"Ulusal Halkalama Programı\" koordinatörlüğünü yürüten Kuş Araştırmaları Derneği\'ne ulaştırmanız kuş göçü araştırmaları ve koruma çalışmaları için çok önemlidir. Lütfen, - Halkanın üzerindeki tam adresi ve numarayı, - Kuşu bulduğunuz yeri ve tarihi, - Tanıyabiliyorsanız türünü ya da kuşun tanımını (renk, boyut, gaga şekli, vs.), - Kuşu canlı mı yoksa ölü mü bulduğunuzu (Eğer ölü ise nedenini, canlı ise sağlık durumunu), not ediniz. Daha sonra bu bilgileri; Dr. Mediha Eldem Sokak No:64/3 Kocatepe / ANKARA PK 311 06443 Yenişehir / ANKARA adreslerine göndererek Kuş Araştırmaları Derneği ile iletişime geçiniz. ! Halkalı bir kuş gördüğünüzde lütfen kuşu yakalamaya çalışmayınız! ! Ölü kuşların halkalarını yukarıdaki bilgilerle birlikte bize gönderiniz. ! Kuşun ne zaman, nerede halkalandığını size de bildirebilmemiz için adınızı ve adresinizi yazmayı unutmayınız. Trakuş\'ta yayınlanan halkalı kuş fotoğrafları için lütfen linkleri ziyaret ediniz: http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl47@d&idx=2163 http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl15@d&idx=9907 http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl15@d&idx=7055 ULUSAL HALKALAMA PROGRAMI Ulusal düzeyde ilk halkalama programı için girişimler, Kuş Araştırmaları Derneği tarafından Mayıs 2001’de başlatılmış ve ODTÜ Kampüsünde pilot düzeyde halkalama çalışmaları ODTÜ Biyoloji Bölümü’nün de katılımıyla gerçekleştirilmiştir. ODTÜ ve KAD arasında yapılan bir protokol ile pilot çalışmanın ulusal düzeyde bir halkalama programına dönüşmesi hız kazanmış, Avrupa Halkalama Birliği (EURING) tarafından tanınması sağlanmıştır. Bu organizasyona, Türkiye’de yaban hayatından sorumlu başlıca kamu kurumu olan Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü’nün de katılmasıyla üniversite-STK-kamu kurumu üçgeni tamamlanmış, program resmi olarak Mart 2002’de başlamıştır. Daha sonra, 19 Mayıs Üniversitesi de Kızılırmak Deltası’nda, Cernek Gölü kıyısında kurulan bir halkalama istasyonu ile programa dahil olmuştur. Aynı yıl, Reinhard Vohwinkel ve Werner Prünte önderliğindeki Alman bir ekip tarafından Akdeniz Üniversitesi Biyoloji Bölümü ile işbirliği içerisinde Titreyengöl-Manavgat’ta yeni bir halkalama istasyonu kurulmuştur. Daha sonra, Nisan 2002’de MPG desteğiyle Kuş Araştırmaları Derneği tarafından Manyas Kuşcenneti Milli Parkı’nda kurulan diğer istasyon ile Türkiye’de halkalama istasyonlarının sayısı dörde ulaşmıştır. Ulusal Halkalama Programı, Güneydoğu Avrupa Kuş Göçü Ağı’nın (SEEN) da üyesi olmuş, 2002 yılında Manyas ve Cernek istasyonlarına SEEN tarafından uzman desteği sağlanmıştır. Halkalama Çalışmalarının Amaçları Halkalama çalışmaları, kuşların yaşamları ile ilgili birçok bilinmezi ortaya çıkarmak üzere tüm dünyada yüzyılı aşkın bir süredir uygulanan yaygın bir yöntemdir. Bu yöntemle, temelde kuşların göçleri; • kuş türlerinin göç rotaları, • konaklama, kışlama ve üreme alanları, • göç takvimleri ve populasyon dinamikleri; • kaç yıl yaşadıkları, • üreme ve hayatta kalma başarıları, araştırılmaktadır. Ayrıca, tüm dünyada standart yöntemlerle yapılan ve her yıl tekrarlanan halkalama çalışmaları ile kuş populasyonlarındaki değişimler takip edilebilmekte ve türlerin korunmasına yönelik kararlar alınabilmektedir. Halkalama çalışmaları kuşlara zarar verir mi? Tüm markalama ve tekrar yakalama çalışmaları takılan markanın bireyin beslenme, çiftleşme, göç etme ve av olma olasılıklarında bir değişime yol açmaması ilkesine dayanır. Eğer bunun aksi söz konusu olsaydı tekrar yakalanan ya da ölü olarak bulunan markalı bireyler anormal bireyler olur ve o tür ya da bireyin dahil olduğu popülasyonla ilgili yanlış bilgiler elde edilirdi. Kuş halkalama çalışmaları için de bu geçerlidir. Kullanılan halkaların büyük çoğunluğu genel olarak alüminyum ya da magnezyum-alüminyum alaşımıdır. Kullanılan halkaların ağırlığı kuşun ağırlığının yaklaşık olarak %0.01\'i kadardır. Kuşların ağırlığında günlük olarak %10 oranında dalgalanmaların normal olduğu düşünüldüğünde takılan halkaların ağırlığı önemsizdir ve bu nedenle kuşların normal davranışlarında bir değişikliğe yol açmaz. Ayrıca, tüm halkalama çalışmaları sadece iyi eğitim almış lisans sahibi halkacılar tarafından gerçekleştirilmektedir ve çalışmalarda her zaman kuş güvenliği önceliklidir. Uzun yıllar sonra tekrar yakalanan ve başarılı olarak ürediği bilinen değişik kuş türleri, lisanslı halkacılar tarafından doğru bir şekilde takılan halkaların kuşlara zarar vermediğinin kanıtıdır. Karatavuk Turdus merula 15 yıl Saz Bülbülü Acrocephalus scirpaceus 11 yıl Ekin Kargası Corvus frugilegus 18 yıl Kutup Sumrusu Sterna parasidaea 27 yıl Kutup Sumrusu her göç mevsiminde güney kutbu ve kuzey kutbu arasında 18.000 km.kateden,kendi alanında rekortmen bir türdür. Halkası ile birlikte 27 yıl boyunca bu zorlu göç yolculuğuna devam eden ve halkalandığı kolonide başarılı bir şekilde defalarca üreyen bu birey halkaların kuşlara zarar vermediğine en iyi örneklerden biridir. Kara Sağan Apus apus 16 yıl Poyrazkuşu Haematopus ostralegus 35 yıl 2003 yazında bu halkalı Poyrazkuşu\'nu tekrar yakalayan İngiliz ekipteki herkes bu kuştan daha gençmiş! Atlantik Yelkovanı Puffinus puffinus 54 yıl İletişim adresleri: http://www.halkalama.net/ UHP Koordinatörü Ozge Kesapli Can ringing@kad.org.tr UHP Asistani Ozgur Kesapli Didrickson ozgur@kad.org.tr