Bol kuşlu günler..

Kuşların, halkalama lisansına sahip eğitimli araştırmacılar tarafından, güvenli yöntemlerle yakalanmasını, bacaklarına halka takılmasını ve gerekli bilgilerin kaydedilmesinden sonra serbest bırakılmasını içeren işlemlerin tümüne halkalama denmektedir. Halkaların üzerinde ülkelere özgü sabit bir adres ve her birey için farklı bir kod numarası yazılıdır. Kod numarası kuşların bireysel olarak tanınmasını, adresler ise tekrar yakalanan ya da ölü olarak bulunan halkalı bir kuşun, halkalanma bilgilerine ulaşılabilmesini sağlamaktadır. Halkalama, göç yollarının, kışlama ve üreme alanlarının, göç takviminin, göç stratejilerinin ve popülasyon dinamiklerinin aydınlatılması konusunda en çok veriyi sağlayan yöntemdir. Gözlem yoluyla gerçek sayıların anlaşılmasının zor olduğu, Acrocephalus sp. (kamışçınlar) gibi bazı türlerin gerçek popülasyon büyüklüklerinin tespitinde, yakalanan kuşların tür, yaş, cinsiyet tayininin yanı sıra ağırlık, yağlanma düzeyi ve çeşitli morfometrik ölçümlerinin yapılarak konaklama ekolojisi, göç stratejisi araştırmaları yapmak mümkün olmaktadır. Türlerin üreme, kışlama ve konaklama alanları ile ilgili bilgiler, kuşların göç yollarında kritik öneme sahip alanların korunmasında bilimsel altyapıyı oluşturmaktadır.

Cernek Kuş Halkalama İstasyonu Çalışmaları

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ornitoloji Araştırma Merkezi tarafından Samsun ili Bafra ilçesinde bulunan Kızılırmak Deltası Yaban Hayatı Geliştirme Sahası’nda 2002 yılı ilkbahar göç döneminden bu yana kuş halkalama çalışmaları devam etmektedir. Her yıl ilkbahar (15 Mart – 30 Mayıs) ve sonbahar (15 Ağustos – 30 Ekim) göç dönemlerinde Kızılırmak Deltası’nda bulunan Cernek Gölü kıyısında ötücü kuşlara (passerinler) yönelik kuş halkalama çalışmaları gerçekleştirilmektedir.

Şu ana kadar yapılan çalışmalar sonrasında 65.000’den fazla kuşa halka takılmıştır. Yaklaşık 30 geri bildirim sayesinde Kızılırmak Deltası’ndan göç eden türlerin göç yolları hakkında bilgi edinilmiştir. Cernek halkalama istasyonunda halkalanıp Finlandiya, İsrail, Kıbrıs, Polonya, Ukrayna, Suriye, Mısır, Rusya gibi ülkelerde tekrar yakalanan kuşlarımız olmuştur. İstasyonumuzda her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen halkalama çalışmaları sayesinde kuşların göç yolları, göç stratejileri, konaklama stratejileri, göç dinamikleri gibi pek çok konuda araştırma yapmak mümkün olmaktadır.