Açıklama :
Ağaç incirkuşu - Anthus trivialis ülkemizde mart ayından başlayıp kasım sonlarına kadar görülebilen bir incirkuşudur. Kışı Afrikada geçirir. Ülkemizin kuzey kesiminlerinde ürediği bilinmektedir.
Çayır incirkuşuna oldukça benzer bir türdür. Boyut olarak çayır incirkuşundan belli belirsiz irece bir kuştur. İlk etapta bakıldığından çayır incirkuşuna göre daha sarı tonların hakim olduğu bir kuş ve kuvvetli gaga göze çarpar. Çayır incir kuşundan gaga dibi sarı olmakla birlikte, ağaç incirkuşunda gaga dibi pembemsidir. Kaşı çayır incire göre daha belirgindir. Alt bıyık şeridi (submoustachial stripe) daha geniş ve solgundur. Farklılıklar görülse de koyu göz çizgisi gözü ortadan böler, arazide görmek biraz zordur.
Alt bölgede göğüs ile karın arasında kontrast farkı vardır. Göğüste sıcak sarı renk hakimken, karın beyazdır. Göğüsteki çizgiler oldukça kontrastlı kalın ve düzgün bir şerit halinde karına doğru iner, karına gelince çizgilenme kesilir. Karın yanlarındaki (flanks) çizgilenmeler göğüsteki kadar kalın değil, ince çizgiler halinde görülür. Çayır incir kuşundaki göğüsteki ve karın yanlarındaki çizgilenmeler aynı kalınlıkta görülürken, karın ve göğüste belirgin bir kontrast farklılığı görülmez.
Sırt deseni çayır incir kuşuna göre koyuluğu daha az belirgin , ancak fark her zaman belirgin görülmeyebilir. Arka tırnağı çayır incirkuşundan daha kısadır, buda ağaç dalını kavramada önemlidir.
Çayır incirkuşundan daha büyük yapılıdır, uçuşu biraz daha doğrudan ve fazla atlamalı değil.
Oldukça utangaç ve yaklaşması zor bir türdür. Genellikle zeminde yemleniyor, üreme ötüşüne ağaçta başlayıp genellikle ağaçta bitirir. Açık alanlarda ise çayır incirkuşundan daha fazla uçma eğilimi gösterir.
Uçuş ötüşü karakteristiktir, ağaçtan öterek yükselmeye başlar, yükselmesi bittikten sonra kanatlarını paraşüt gibi açıp sabit tutarak ve ayaklarını ağaca yakın sarkıtarak farklı ağaca konar. Konduktan hemen sonra kuyruğunu aşağı yukarı sık sık sallandırır.
Tanımı :
Tanımda ayrıcı özelliklerini bulabilirsiniz.
Habiatı :
Açık ve yarı-kapalı alanlarda, genellikle seyrek ağaçlı ve çalılıklı bölgelerde bulunur. Genel olarak ağaçlarda tüner, üreme ötüşünü ağaçların en üst dallarından kalkarak ötüşünü tamamlayıp yine ağaca konar. Beslenmesini genellikle yerde yaptığından ağaçlık alanların arasında açık alanlar olması gerekmektedir. Yuvalarını da yere yaptığından bu açık alanlar onun için önemlidir.
Yayılışı :
Oldukça geniş bir alana yayılan bir türdür. Avrupa ve Asyanın büyük bölümünde yaz göçmenidir. Kış aylarında Afrika ve Hindistan\'da geçirir.
Beslenme :
Temelde böceklerle, sonbahar ve kış aylarında da bazan bitkilerle de beslenir. Genelde, yerde beslenir, nadir olarak çalılıklarda ve ağaç dalları ve gövdelerinde yiyecek arar. Bazan havadaki böcekleri de avlar.
Biyolojisi :
Kuzey ve Batı Avrupada Nisan-Temmuz aylarında ürer. Yuva yerde düz veya hafif yokuşlu zeminde; küçük çalıların dibinde bazen de açıkta yapılır. Bir çukurun dibi kuru ot ve dallarla döşenir, çevresi de daha ince otlar ve kıllarla döşenir. Yumurtaları aşırı derecede değişken olup sıklıkla kahverengi,gri veya kızılımsı; bazen de açık mavi, pembe, yeşil; hatta koyu kahve olabilir.
3 Alttürü vardır:
A.t. srivialis (Linnaeus, 1758) : Avrupa, Anadolu ve Kuzeyde batı Sibiryadan Baykal gölüne ve
Hazar denizinin güney kıyılarına kadar uzanan bölge.
A. t. schlueteri (Kleinschmidt, 1920) : Afganistanın ortasından doğuda Tien-Şana kadarki Orta-Batı Asya dağları.
A. t. haringtoni (Witherby, 1917) : Kaşmir\'den Garhwala kadarki Kuzey-Batı Himalayalar.Bu incir kuşu yazın Avrupa ile Sibiryanın ormanlık bölgelerinde, kışın ise Afrika ile Orta Asyanın step ormanlarında barınır.
Göçü :
Uzun mesafe göçmenidir. Gece ve gündüz göç edebilen bir türdür. Üreme alanı Avrupa ve Asya\'nın oldukça geniş bir alanını kapsar. Sonbahar göçü Ağustos-Eylül gibi başlar, Nisan-Mayıs döneminde üreme alanlarına göç eder. Kışı Afrikada ve Hindistan \' da geçirir.
Bazilarinin Girit Adasinda , kisladiklari da bildirilmistir.
Popülasyonu:
Avrupa\'da üreyen çift popülasyonu 27,000,000-42,000,000 çift civarındadır, bu kıyaslanarak 81,000,000-126,000,000 birey olduğu düşünülmektedir (BirdLife International 2004). Avrupa popülasyonu toplam popülasyonun % 25-49 olduğu tahmin edilmektedir. Böylece bu verilere göre nufus tahmini 165,000,000-504,000,000 birey olduğu düşünülmekteyse de bu tahminin doğrulamak gereklidir.
Rusya\'da nüfus c.10,000-100,000 üreyen ve göç üzerine c.1,000-10,000 bireyler olarak tahmin edilmiştir.
Davranışları :
En ilginc davranis sekli, erkek kusun, agactan kalkis sarkisidir... Sarkisini soyleyerek havalanir, havada sarkinin tonunu değistirerek, yeni bir ağaca yönelir.
Yerel Adlar :
Ses-Ötüşü :
Ötme: Çayır incirkuşu ötüşü hızlanarak devam eden bir ötüştür, özellikle uçuşta yükselerek devam eder, aşağı inişte bir ses titremesi ile sonlanır.
Ağaç incirkuşu ise çayırın ötüşüne benzer ama daha yüksek sesle ve dolgun yükselen bir \'\' ji ji ji ji ji see seeo seeoseeo seeo \'\' sestir.
Ağaç incirkuşu genellikle ağacın üst dallarında öter veya kur uçuşunun iniş kısmında bunu gerçekleştirir.
Seslenme: Bu ötüş tanımlama için iyi bir kriterdir. Çayır incir kuşu kalkışta ve üstünüzden geçerken \'\' sip sip sip \'\' diye bir seslenme ötüşü yapar. Ağaç incirkuşu ise bu ötüşü kuvvletli bir gıcırtılı \'\' zeep or speez \'\' şeklindedir.
http://vimeo.com/89122581
Kaynaklar
- Collins Bird Guide - Secon Edition
- http://www.birdlife.org/datazone/speciesfactsheet.php?id=8446
- http://www.hbw.com/species/tree-pipit-anthus-trivialis
- http://aulaenred.ibercaja.es/wp-content/uploads/312_TreePipitAtrivialis.pdf
- http://www.iucnredlist.org/details/summary/22718546/0
- http://www.xeno-canto.org/species/Anthus-trivialis