Açıklama :
Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Chordata (Kordalılar)
Sınıfı: Aves (Kuşlar)
Takım: Charadriiformes(Yağmur kuşları)
Familya: Laridae(Martıgiller)
Cins: Larus
Tür: L. michahellis
Akdeniz ve Karadeniz kıyılarındaki en yaygın ve en bol bulunan martıdır. Erikişlerde gaga parlak sarıdır, gaga ucunda koyu kırmızı bir leke vardır. Gözü açık sarı göz içi halkası kırmızıdır, bacakları sarıdır. Kanat uçlarında siyah üzerine beyaz lekeler bulunur. Üreme dışı giysisinde başı beyaz kalır. Gencinin gagası siyah, bacakları pembe, kanat telekleri koyu renkli, kuyruğu beyaz, kuyryk bandı siyahtır. İlk kışta başı açık renkli ya da beyaz olur. İki yaşında sırtı grileşir. Gencinin kanatları koyu, kafası açık renktir. Bu tür Akdeniz ve Karadeniz kıyılarında, iç kesimlerde göl, nehir gibi su bulunan alanlarda ve çöplüklerde bulunmayı seven bir türdür. Dört yaş grubu ile değerlendirilir. Erişkin ve erişkine yakın dönemlerinde tüyleri bakımından Hazar ve Van Gölü martısına oldukça benzerdirler.Gençleri Hazar martısı , Kara Sırtlı martı ve Van gölü martısıyla oldukça karıştırılabilir.
Erişkinlerinde ;
- Baş kışmı beyazdır. Bazen kafada göz bölgesinde kırçıllanma görülmektedir.
- Göz çevresinde kırmızı orbital halka bulunur. İris açık sarı renktedir.
- Gaga sarı renktedir , alt gagada oldukça belirgin kırmızı gony noktası bulunur. Bazen bu kırmızılık az miktarda üst gagaya da yayılır. Oldukça belirgin bir gony açısı gözlenir.
- Profilde baş ve boyun oldukça sağlam ve güçlü gözükür . Göğsü yüksek , güçlü kanatlara sahiptir.
- Üst kısımda ki gri tonu kodak gri sıkalasında 6 - 7 arasındadır , bu da nötr gri şeklinde yorumlanır.
- Kanatlarda ki siyahlık oldukça belirgindir. (Hazarda siyahlık az , Van Gölünde Siyahlık daha fazladır.)
- P5 te ki siyahlık beyaz beyaz noktadan daha fazladır. ( Van Gölünde de aynı siyahlık varken , Hazarda ki p5 beyazlığı siyahlıktan daha fazladır.)
Tanımı :
Habiatı :
Kayalık adalar, lagünler , deltalar , şehirlerde bulunurlar. Şehir çöplüklerinde oldukça fazla sayıda görülebilirler.
Yayılışı :
Gümüş martı Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrikada görülebilmektedir. Daha çok Güney Avrupa, Akdeniz kıyılarında, Karadeniz kıyılarında, hazar denizi kıyılarında, Portekiz\'de ve kanarya adalarında ve İspanyada görülmektedirler. Kışlama grupları Avrupa kıyılarından Danimarka kıyılarına kadar, Afrikada Batı Sahara kıyılarından doğu Akdenize kadar yayılma gösterirler.
Yer yer yerli ve kış göçmeni olarak görülür.
Hazar denizinin kıyılarında da kış göçmeni olarak görülür.
Hazar denizinin kuzey doğu bölgelerindeki alanlarda yazın görülür.
Beslenme :
Diyeti balık, omurgasız ( böcekler, yumuşakçalar ve yengeçler de dahil olmak üzere), sürüngenler, küçük memeliler (örneğin tarla fareleri ve zemin sincapları), çöp, sakatat ve kuş yumurta ve kuş civcivlerinden (yelkovan kuşları ve fırtına kuşları örneğin) oluşur.
Biyolojisi :
Tam olarak erginleşmeleri 4 - 5 yıl sürer tek eşlidirler.
Erkek yuva yerini belirler ve dişi yuvaya 2 - 3 yumurta bırakır.
yumurta ebatları: 75,8 - 90 x 54 - 49,8mm
kuluçka süresi 26 - 32 gün.
yavru süresi 35 - 59 gün.
Doğada ortalama yaşam süresi 32 - 33 yıldır
Göçü :
Ülkemizde yerli kuştur göç etmez.
Güney Avrupa kıyılarında kış göçmeni ve yerli olarak rastlanır.
Popülasyonu:
Küresel popülasyonu son taksonomik ayrılıklar nedeniyle bilinmemektedir.
Davranışları :
Popülasyan sabit veya göç eden gruplar olabilmektedir. Üremeden sonra kışlama alanlarına Temmuz - Kasım arasın giderken, geri dönüş göçü Şubat ortası ile Haziran ortası arasında olmaktadır. Gümüş martı Mart ortası ile Nisanda üreme görülmesine rağmen çoğrafi değişiklere göre farklılık gösterebilmektedir. 8,000 çifte kadar büyük kolonilerle üreme gösterebildiği gibi, yuvalama alanlarında tek tür olarak veya karışık türlerle de üreme görülmektedir. Üreme dışında çöp döküntülerinde ve limanlar gibi toplanma alanlarında birlikte durmayı severler.
Yerel Adlar :
Ses-Ötüşü :
Sıkca şahini andıran \"hiiyeee\" ötüşü duyulur.
Otüşü genel olaraka \"Kiu\", \"eo\", \"küu küu\", \"kiau\" şeklindedir.
Ceşitli amaçlarla farklı ötüş şekilleri sergileyebilir.
Kaynaklar
-Türkiye ve Avrupa\'nın Kuşları (Kuzey Afrika ve Ortadoğu Dahil)
Hermann Heinzel, John Parslow, Richard Fitter
- Collins Bird Guide ( Second Edition )
- http://www.gull-research.org
- http://www.birdlife.org/