Keklik büyüklüğündeki bu tür uzaktan bakıldığında üstü siyah altı beyaz bir kuş gibi görünse de yakından incelendiğinde üst kısımlarının siyah üzerine yeşil ve erguvani pırıltılı olduğu hemen göze çarpar. Başına dik duran sorguçları ve uçuşta yuvarlak kanat uçları tanımını kolaylaştırır. Göğsü ve yanakları beyaz, kuyruk altı tüyleri açık pas rengidir. Gaga siyah ve ayakları pembedir. Boğazı yazın siyah kışın beyaz olur. Erkek ve dişiler birbirlerine benzerlerse de, erkeğin sorguçları daha uzun, göğsü daha siyah, yanakları daha beyaz ve kanatları daha geniştir. Gençlerin sorguçları çok kısa ve üstleri pullu görünümdedir.

Açık ekili araziler, çeltik tarlaları, göl ve ırmak kenarları belli başlı yaşama alanlarıdır. Üreme döneminde, yavrularını beslemek için avladıkları omurgasız hayvanların bulunduğu balçık ve otluk arazileri tercih ederler.

Avrupa’dan Asya’ya geniş bir bölgede bulunurlar. Rastlantısal olarak ve bilhassa büyük fırtınaların ardından, Kuzey Amerika kıyılarında da görülebilirler. Ülkemizde kışın sert geçmediği yıllar her bölgede yerli kuş olarak görülebilir. İngiltere de üreyen çift sayısı :156.000 İngiltere de Kışlayan çift sayısı 620.000

Toprağın üzerinde veya hemen altında bulunan, toprak kurtları gibi omurgasızlarla, her türlü böcek ve örümceklerle beslenirler. Yeşil sürgünlerle de beslendikleri görülür.

Üreme dönemi Mart ayının sonlarına doğru başlar. Yuva, açık alanda toprağa açılan bir oyuktan ibarettir. Yumurtalar oval, pürüzsüz mat, krem rengi ve üzeri siyah lekelidir. Kuluçkaya sırayla yatarlar. Yavrular yumurtadan çıktıktan kısa bir süre sonra koşmaya ve yemlenmeye başlarlar ama ebeveynler beslenme işine yardımcı olurlar. Genellikle,kızkuşlarının yuvalarındaki birey kayıplarının en önemli nedeni predasyondur.(avlanmalarıdır) Ancak bazı habitatlar için,tarım makineleri ve çiftlik hayvanları tarafından yapılan yıkım daha önemli olabilir.En önemli Yuva Predatörleri(Avcıları): Tilkiler, kargagiller(Corvidae),Gelincikgiller(Mustelidae),Bölgede bulanan martılar,şahinler,fareler,Kirpiler,porsuklardır.

Büyük bir çoğunluğu göçmen olsa da yerleşik olanları da vardır. Göçerler kışın Afrika’nın kuzeyine, doğuda Hindistan’ın kuzeyine ve Çin’e kadar yayılırlar. Genç bireyler daha uzak mesafelere göç ederken ,ergin bireyler daha yakın mesafelere göç ederler.

Dünyada 4.4 ila 7 milyon birey yaşadığı tahmin edilmektedir. 1.7 ila 2.8 milyon civarında olan Avrupa popülasyonunda düşüşler izlenmiştir.

Ağır kanat çırpışları insana uçamayacak hissini verir. Haziran ve Mart ayları arasında büyük sürüler oluştururlar. Baharda hava akrobasileri, zik zak uçuşları, yuvarlanarak dalışları görülmeye değer. Karabaşlı martılar besinlerini çalsalarda yuva düşmanlarına karşı bir ölçüde koruma sağlarlar. Yuva ve yavrular tehlikeye girdiği taktirde kalabalık bir şekilde saldırganın üzerine dağılırak onu uzaklaştırmaya çalışırlar ve bu ara yavrular yerde düz bir şekilde yatarlar.

Kızkuşu - Kız Güzeli Patnos AĞRI Kızkuşu - Tartbiz Subaşı Köyü HATAY kızkuşu – cavga / Kastamonu / (Naktan) kızkuşu - Tiyyik / Adana ( mose ) Kızkuşu: Vanelli / Kibris / ( Birgok )

Uçarken pii-vit, yerde puiit ve ötüşü de bu seslerin birleştiği daha uzun bir şarkıdır.

Collins Bird Guide
Türkiye ve Avrupa’nın kuşları
http://www.garden-birds.co.uk/birds/lapwing.htm
http://www.iucnredlist.org/search/details.php/49164/link
http://www.arkive.org/species/ARK/birds/Vanellus_vanellus/more_info.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Northern_Lapwing

http://www.rspb.org.uk/wildlife/birdguide/name/l/lapwing/index.aspx EUROPEAN UNION MANAGEMENT PLAN 2009-2011(LAPWING Vanellus vanellus) Kuş halkalama temel eğitimi ders notları-2013