Okul-Kapıkule :
Eve döndüğünde başını okşayıp karşılayan olmadı.Yine sefalet yine acılar dikildi karşısına.Daha aylarca alçıyla yattı kalktı.Yatmaktan oluşan yaralar kollarını çürüttü.Demirden bir bacak ve koltuk değnekleriyle okula gitti.Okulu hiç sevmedi,hep nefret etti.Müzük ve resimden başka kitap yüzü açmayınca liseyi bitiremedi.
İkinci dünya savaşı başladığında ne ekmek kalır ne aş.Karneyle dağıtılan mısır koçanından yapılmaış ekmekler karın doyurmaz.Fakir zengin farkı kalmayacağına inanır,safça Komünüst Parti ye katılır.Ekmeği olmasa da artık bir tabancası vardır.
Trenler bombalanır,araba parçaları çatılara düşer,insan bedenleri havalarda uçuşur.
Savaştan sonra,partide giderek uzayan kara listeleri,politikanın acımasız yüzünü görür,sık sık doğaya kaçar.1945 de,resim okumak üzere Sofya yoluna düşer.Güzel Sanatlar Akademisi ne girmek öyle kolay değildir.Bir ay boyunca binlerce öğrenciyle yarışmak zorundadır.
Lokanta artıkları ve kendi icadı sahte ekmek karnesiyle karnını doyurmaya çalışır.
Hastane köşelerinde,randevu evlerinde barınabilmek için,hemşirelerin,mamaların,sermayelerin resmini yapar.Bunu başaramadığı soğuk geceler boyu en gözde mekanları,kuytu köşeler,tren istasyonları,ya da okul bahçesindeki antik küpün içidir.Ama,Akademide büyük sanatçılarla tanışmaktan mutludur.
Ve nihayet Fresk bölümüne kaydolmayı başarır.
Yaz tatillerinde topal ayağıyla hamallık,konserve fabrikalarında,tütün depolarında,yol inşaatlarında,bataklık kurutma işlerinde amelelik yapar.
Bir gün bir patron ressam olduğunu öğrenir,üç metre boyunda Stalin portresi yapmasını ister.Ardından peş peşe,Lenin,Tito,Dimitrov,Mao,Marks,Engels ve parti önderlerinin siparişleri gelmeye başlar.
Akademiyi 1950 de bitirse de,Bulgaristan da hayat yine çok zordur.Ailesi,O nun sırtından Türkiye ye göç etmek ister.Bir öğretmeninin de ısrarıyla kendini Kapıkule de bulur.Kelimenin tam anlamıyla Kapıkule ye düşer.
Zoraki verilen ve Salih Kázım Ademof olan,hiç sevmediği adını değiştirecek,Ata topraklarında özgürce yaşayacak,kabuslar bitecek,artık insan sınıfına katılacaktır.
Türkiye ye henüz bir adım bile atmadan tutunduğu dal kurur,son umdu da Meriç in sularına gömülür.Kapıkule de,hoş geldin,yerine hayatının en büyük kabusuyla tanışır.Kominist partiyle ilişkisi yüzünden aylarca sorgulanır.
Uykusuzluk,yorgunluk,endişe,hele de açlık,yine o açlık.Bir dilim ekmeğe,muhtaç.Yine mi !. Bulgaristan na dönmez,darağacına ayağıyla gitmek olur.Türkiye ye girmeye geçmişi engel olur. Hastalığa gücü yeter,insana gücü yeter,yirmi dört yıl olduğu gibi acından da ölmeyebilir.Ama bu kez karşısına iki devlet dikilir.Ee !..Yeter!..diye bağırır bir gün.Yeteerr!..artık yeter...
Yaşama umuduntükenir ve hayatından vazgeçer.Canını Meriç in sularına bırakmaya hazırdır. Bulutlardan seken acı çıığlıkları Meriç boylarında çınlar...