KONUK : Sn Murat DEMİR ( mdemir55 )
RÖPORTAJ : Hasan TOPCU ( topcu78 )
Sn
Murat DEMİR
1. Kızılırmak Deltasındaki Görevinizi nedir?
Cevap: Orman ve Su İşleri
Bakanlığı 11. Bölge Müdürlüğü Samsun Şube Müdürü. Kızılırmak Deltası da Samsun
Şube Müdürlüğü, Bafra Şefliği bünyesinde bir alan.
2. Kızılırmak Deltasının büyüklüğü ne kadardır?
Cevap: Kızılırmak Deltası toplam
56.000 hektar büyüklüğünde bir alan. Bu alanın 21.700 hektarı RAMSAR ALANI.
22.000 hektar alan sulak alan karakterinde. 5.174 hektar alan Yaban Hayatı
Geliştirme Sahası olup Kara Avcılığı 365 gün yasak bölge.
3. Kızılırmak Deltasının sit alanı ilan edilmesi kuşlar ve
diğer yaban hayvanlarına ne gibi kazanç sağlamıştır?
Cevap: Bir alan Sit alanı ilan
edildiği zaman arazide bir yapım işi yapılacak ise tabiki bizim gibi
uygulayıcılarında izin alması gereken bir statü kazanmış oluyor. Bizim Sulak
Alanları Korunması Yönetmeliği ile korunan alanların yani Ekolojik Etkilenme,
Sulak Alan ve Mutlak Koruma Alanı gibi Sulak Alanlar Yönetmeliğine göre koruma
statüsü olan alanların bir daha Doğal Sit olmasına gerek yok. Sadece bu koruma
bölgesi orada yapılacak iş ve işlemlerde bürokrasiyi artırmakta.
4. Kızılırmak Deltasının Göçmen kuşlar bakımından önemini
anlatırmısınız .
Cevap: Kızılırmak Deltası,
sonbahar ve ilkbaharda göç eden kuşlar açısından da çok önemlidir. Bölgede göç
sırasında önemli sayılarda küçük karabatak, küçük akbalıkçıl, çeltikçi, dikkuyruk,
küçük martı ve akkanatlı sumru izlenebilmektedir. Ayrıca 10.000den fazla
kıyıkuşu da delta üzerinden göç etmektedir. İlkbaharda kuzeye doğru göç eden
türler için Kızılırmak Deltası Karadenizi geçmeden önce konaklayıp
beslenebilecekleri en önemli alanlardan birini oluşturmaktadır. O nedenle çok
sayıda göçmen ötücü kuş göç zamanı deltada konaklamakta ve yakıt ikmali yaparak
göçüne devam etmektedir. Gerçekleştirilen halkalama çalışmaları sayesinde de
alanın ötücü kuş türleri için son derece önemli bir alan ortaya çıkmıştır.
Sonbahar göç döneminde de kuzeyden
gelen türler Karadenizi aştıktan hemen sonra kaybettikleri yağ rezervlerini
yeniden kazanmak için deltada konaklamaktadırlar. Delta, sahip olduğu farklı
ekolojik karakterdeki habitatları nedeniyle son derece zengin besin kaynağı
sunmaktadır kuşlar için. O nedenle çok farklı türleri bir arada ve çok büyük
sayılarda görmek mümkündür.
5. Kızılırmak Deltasında tesbit edilen kuş türü sayısı ne
kadardır, Üreme tesbiti varmıdır?
Cevap: Kızılırmak Deltasında
tespit edilmiş tür sayısı Türkiyede bir alanda tespit edilmiş en yüksek kuş
türü sayısı olup 342 kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır. Tüm deltada 140 kuş
türünün ürediği tespit edilmiştir.
6. Kızılırmak Deltası denilince akla ilk gelen ve Kızılırmak
Deltasını önemli sulak alan yapan kuş türleri hangileridir?
Cevap: Turna, balaban ve son
zamanlarda ise saz horozu en önemlileridir. Delta, turnanın ülkemizde ürediği
nadir alanlardan biridir. Balabanın ülkemizde
en büyük üreyen popülasyonu Kızılırmak deltasında tespit edilmiştir. İlk
olarak 1994 yılında kaydedilen saz horozu deltada üremeye başlamış ve yaklaşık
650 üreyen çiftle en büyük üreyen popülasyonu oluşturmuştur. Bu türler ıslak
çayırlara, sazlık alanlarda bulunan türlerdir. Bu habitat tipi de deltanın
büyük bir kısmını kapsamaktadır.
7. Kızılırmak Deltasında kara ve su avcılığı ne boyuttadır
avlanan kuş sayısı bellimidir?
Cevap: Kara Avcılığı konusunda
Kızılırmak Deltasında 5174 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası dışındaki
alanda av açık. 21.500 hektar alan Ballıca Genel Avlağı kullanılmakta olup
2012-2013 Av Sezonunda toplam 30.000 civarında avlanma kotası verildi.
8. Kızılırmak Deltasında şimdiye kadar kaç tane KORUMA BÖLGESİ
AV İHLALİ OLDU ne gibi işlemler yapıldı?
Cevap: 2012 2013 yılında
Kızılırmak Deltası gibi alanlarda Av ihlali yapan 166 kişiye yasal işlem
yapılmıştır.
9. Kızılırmak Deltasında kuş fotoğrafçıları için ne gibi
kolaylıklar sağlıyorsunuz, su kenarlarına gizlenme gümeleri yapmayı düşünüyormusunuz?
Cevap: Kuş fotoğrafçıları için
Kızılırmak Deltasında bulunan Ziyaretçi Merkezinde dinlenme ve yöresel
ürünlerimiz olan Manda ürünlerinden tamamen organik Manda kaymağı, peyniri,
sütü ve yoğurdu, organik zeytinlerle organik yumurta ve kahvaltı ürünleri ile
kahvaltı imkanları sunulmaktadır. Yöresel hamur işi ürünlerde bulunmaktadır.
Su kenarlarına saklanma gümeleri
2013 döneminde proje geliştirip, 2014 yılında yapmayı planlıyoruz. TRAKUS
ekibinin saklanma gümeleri hakkında tecrübelerinden kurumumuz olarak faydalanmak
isteriz. Ayrıca saklanma gümeleri ve kuş yuvaları ile etkinlikte yapmak
isteriz.
10. Kızılırmak Deltası çevresinde yaşayan halk göllerden ve
diğer bölümlerden nasıl faydalanıyor?
Cevap:
Kızılırmak Deltası, özellikle Balıkçılık, Sülük (Hirudo medicinalis), Hasır otu
(Juncus) ve Saz kesimi ile yöre ekonomisine önemli katkılar sağlayan bir sulak
alandır. Her yıl kesilen yaklaşık kırkbin bağ saz, toplam sazlık alanın yüzde
25 ine karşılık gelmektedir. Saz kesimi bölge ekonomisinde önemli bir yere
sahiptir.
Ayrıca
göllerde balıkçılık faaliyetleri ve mandacılık halkın geçim kaynağıdır.
11. Kızılırmak Deltasını yılda kaç kişi ziyaret ediyor, gözlem
kuleleri ve ziyaretçi merkezi yeterlimi daha ne gibi hizmetler düşünülüyor?
Cevap: Kızılırmak Deltasına
yılda 15000 17000 civarında kayıtlı ziyaretçi geliyor. Bu sayının tam olarak
tespiti için giriş çıkış noktalarının kontrol altına alınması gerekmetedir.
Kızılırmak Deltasının daha iyi
yönetilebilmesi için ayrıca Kızılırmak Deltası Yönetim Planında da yer alan
yönetim biliğinin kesinlikle kurulması gerekmektedir.
12. Mandaların, Yılkı atlarının, Nilüfer çiçeklerinin, Sazların
Kızılırmak Deltası için önemi nedir?
Cevap: Mandalar sulak alandaki
döngünün en önemli parçasıdır. Bazı bitki türlerinin (özellikle gogo) kontrol
altına alınmasına (bu bitki ile besleniyorlar), sulak alanda sürekli
gezindiklerinden beslendikleri besinlerin atıklarını farklı alanlarda
dışkılayarak tohum taşınmasına katkı sağlamaktadırlar.
Yılkı atları daha çok turistik
ve görsel anlamda ilgi uyandırmaktadır. Çok sayıda insan yılkı atlarını
fotoğraflamak, görüntülemek, görmek için alana gelmektedir. Bunun yanı sıra
biyolojik çeşitliliğe de katkı sağlamaktadır.
13. Çok Samsunlunun dahi bilmediği Su basar ormanları ne
demektir, Kızılırmak Deltasının hangi bölgesindedir yöre halkı nasıl faydalanıyor?
Cevap: Su basar ormanları LONGOS
diye litaratirde geçmekte olup Kızılırmak Deltasının 19 Mayıs ilçesinden
girişinde Yörükler Beldesini geçtik sonra yol ile deniz arasında kalan ve 3500
hektara alan sahip ormanlık alan. Su
dayanıklı dişbudak (Fraxsinus) ve Kızılağaç (Alnus) gibi türlerden genelde oluşan ve yılın 10 ayını su
altında geçiren alanlardır. Bir çok endemik su bitkilerine, ötücü kuşlara ev
sahipliği yapan ve fotoğrafçılara çok güzel kareler veren doğal yapılardır.
14. Kızılırmak Deltasına diğer Resmi kurumlar size bildirmeden
müdahaleler yapıyor mu bunun deltaya verdiği zararlar nedir?
Cevap: Kızılırmak Deltası gibi
Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği kapsamında alanlara kamu kurum ve
kuruluşların uygulaması olacağı zaman bizden izin almaları gerekmektedir.
İhlalde olmamaktadır.
Ayrıca bizim koruma bölgesindeki
alanın %80i 1. Derece Doğal Sit olduğundan dolayı bu tip uygulamalarda ekstra
bir koruma sağlamaktadır.