Araştırmacılar ileri teknoloji araçlarını kullanmaya başladıkça kuş kitapları yeniden yazılıyor. Yeni bir rapora göre, ileri takip teknolojileri sayesinde göçmen kuşlar için sanılandan daha geniş alanların korunması gerektiği ortaya çıktı.
Kanada\'nın kuzey ormanlarından uydu verici ile donatılmış bir sürmeli kervançulluğu, Güney Amerika\'ya göç rotasında yakalandığı kasırga sırasında günlerce takip edilebildi. Tavuk boyutunda ve gagası aşağı kıvrık kuşun James Bay\'de durduktan sonra güneye doğru günlerce okyanus üzerinde uçuşu ekranda minik bir nokta olarak takip edildi. Yeni raporun yazarlarından araştırmacı Jeff Wells daha sonra kuşun kasırga ile karşılaşıp yavaşladığını anlatıyor. Her gün haritalar çıkartan araştırmacılar ekrandaki noktanın ertesi gün de var olmaya devam ettiğini nefeslerini tutarak izledi. Sonunda kasırganın etrafını dolaşarak bir gün daha uçmayı sürdüren kuşun, uçsuz bucaksız okyanustaki müthiş macerası Brezilya kıyısına ulaşmasıyla son buldu.
Kuş halkalama, natüralist ressam James Audubon\'un zamanından beri araştırmacılar için yararlı bir araç olmuş. Fakat bunlar kuşun hızı, yuvalama alanları, beslenme bölgeleri gibi önemli bilgileri sağlayamıyor. Artık uydu görüntüleri, izotop analizleri, yer belirleme teknolojileri müthiş detay sağlayabiliyor ve Wells\'e göre kuşların daha geniş koruma alanlarına gereksinimi olduğu tezine ağırlık kazandırıyor.
Diğer bir çalışmada araştırmacılar bir kuşu yakalayıp üreme ve kışlama alanında büyüyen tüylerinden birer tane alıp bunlardaki izotopları inceledi. Bu sayede kuşun bulunduğu alanlar belirlendi. Yeni bilgiler uçuş rotalarının \"otoyollara\" benzediği görüşünü değiştirdi. Kuşların göç rotaları otoyollardan çok, genel yönü belli olsa da (direncin en az olduğu) farklı kollardan akan nehirlere benziyor. Kuşlar belli bir genel alanı tercih etse de, çoğunlukla değişen bir akım gibi önüne çıkan engellere göre yolunu değiştirip farklı yönlere dağılarak sanılandan çok daha geniş alanlara yayılıyor.
Rapor, kuş koruma programlarının da bu yeni bilgilere uyum sağlaması gerektiğini söylüyor. Wells\'in grubu Kanada\'nın tundralarla çayırlar arasında kalıp milyarlarca kuşa üreme alanı sağlayan kuzey ormanlar kuşağının en az yarısının koruma altında olması için uzun zamandır çağrı yapıyor. Rapor ayrıca Kanada Kızılderililerinin de hem koruma alanlarının yönetimi hem de araştırmalara katkı yapmasını öneriyor.
Wells\'e göre yeni teknolojiler en azından kuşların yarı-küreleri nasıl bağladığını gösteriyor. Uydu vericiler Kanada\'nın Manitoba eyaletinden bir ak gerdanlı serçeyi ABD\'nin güneydoğusuna kadar izledi. Edmonton kentinin kuzeyinden bir geniş kanatlı atmacanın Bolivya\'ya uzanan \"yırtıcılar nehri\"ne katılışını seyretti.
Jeff Wells, Kanada\'nın Alberta eyaletindeki yaşam ortamlarının, ABD ve Meksika\'dan izlenen büyük gösteriye böylesi katkı yapmasının ve bunların Güney Amerika\'daki zengin ekosistemin parçası olmalarının şaşırtıcılığına dikkat çekiyor.
Fotoğraf için Sadık Arslan\'a teşekkür ederiz.
http://www.cbc.ca/news/technology/researchers-using-tools-rewrite-bird-books-1.3711482