Brezilya Amazonlarında türleri inceleyen bilim insanlarına göre kuşların azalması ormansızlaşma ile mücadeleyi ciddi şekilde etkileyebilir. Journal Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences\'da yayınlanan yeni bir makaleye göre hayvanların ve onların fiziksel özelliklerinin anlaşılması, tropikal ekosistemleri kurtarmak açısından hayati önem taşıyor.
Tropikal ormanlar küresel hava kalitesinin ve iklim döngülerinin uzun vadeli istikrarının ayrılmaz bir parçası olduğundan arazi kullanımındaki değişikleri anlamak gerekiyor. Tropikal ormanların sağlığı biyo-çeşitlilik üzerine kurulu olduğundan tohumları dağıtan ve büyümeyi canlandıran hayvanların rolü çok önemli. Tropikal ağaç ve çalı türlerinin % 90\'ı tohum dağıtılması için hayvanlara dayanıyor.
Araştırmacılar, arazi kullanımındaki değişiklikten sonra kuş kaybının hem tohum dağıtılması hem de böcek kontrolünü sekteye uğrattığının güçlü kanıtlarını sunuyor. Bunun etkileri, tropikal ormanları (ormansızlaştırma dahil) insan etkinliklerinden kurtarmak açısından çok önemli.
Bilim insanları ekibi, soya tarlalarından el değmemiş ormana kadar 330 farklı yaşam ortamında kuşların özellikle tohum dağıtımı ve böcek avlamada önemli rol oynadığı iki ekosistem sürecindeki değişiklikleri inceledi. Ekipten Dr. Lees\'e göre çalışma son derece zamanlı. Kuş türlerinin kaybolmasının ekosistem fonksiyonu açısından etkilerini anlamak, Amazon\'da gidişatı anlamamız açısından çok önemli.
Kuş topluluğu kompozisyonu hakkında Sürdülebilir Amazon Ağı tarafından toplanan veriler, müze örneklerinden kuş morfolojisi verileri ile birlikte derlendi. Boyut, diyet, kanat ve kuyruk, farklı habitatlarda bulunma gibi verilerle Amazon orman kuş topluluklarının \"işlevsel yapısı\" incelendi. Brezilya, İngiltere ve ABD\'deki müzelerde bulunan kuş örneklerinden de veriler kullanıldı.
Ekip kuşların kaybolmasının, ormansızlaşmadan geri dönme şansını düşürdüğünü kaydetti. Ayrıca, gaga veya kuyruk büyüklüğü gibi bazı fiziksel özellikler çevresel değişimin etkisini değerlendirmek için bir fırsat sağlayabiliyor. Sonuçlar, kuşların, tropikal orman habitatlarının kaybedilmesi veya parçalanmasından kaynaklanan yerel yok oluşlarının, kuşların özelliklerine göre tesadüfi olmadığını gösterdi. Örneğin, tarım arazilerinde ve yeniden canlanan ikincil ormanlarda büyük gagalı ve uzun kanatlı türlerin kaybı, bazı büyük tohumlu ağaç türlerinin tohumlarının gelecekte dağılmayacağı anlamına geliyor. Bazı böcekçil kuş türlerinin kaybı, tarım arazilerinde zararlı olabilecek otçul böcek kontrolünün yetersizliği anlamına gelecek. Arazi kullanımı yoğunlaştıkça türlerin dağılımı ve özellikleri, ekosistem işlevlerinin sürdürülüp sürdürülemeyeceğini değerlendirmekte de kullanılabilir.
Araştırmacılardan Dr. Tobias\'a göre, ormanların düzgün çalışması için tropikal orman kuşlarının sağladığı \'biyo-çeşitlilik hizmetleri\' çok önemli ve bu servisler (tamamen kesilip yeniden canlanmış) ikincil ormanlardan çok birincil ormanlarda daha etkin. Mera ve tarım alanlarında ise çöküyor.
Dr. Lees doğal tarih müzelerinde tutulan örneklerden elde edilen verilerin bu çalışmanın temelini oluşturduğunu da not ediyor. Küresel biyo-çeşitliliği kataloglama ve anlama çabaları için kritik olmasına rağmen genellikle bu kurumların yetersiz finanse edildiğini ve değerlerinin bilinmediğini vurguluyor.
Tohum dağılımı ve otçul kontrolü gibi temel ekosistem süreçlerinin sağlanmasının anlaşılması, tropik ormanların dayanıklılığını ve direncini anlamanıza da yardımcı olabiliyor. Direnç azalmışsa hasar gören ormanların geri gelmesi muhtemel değil çünkü bu süreçte yardımcı olacak türler kalmamış. Yangınları ortadan kaldırmak, tarımın baskısını azaltmak ve avlanan türlerin korunmasını sağlamak bu ekosistem süreçlerinin ve onlara bağlı ormanların sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
Fotoğraflar için Murat Acuner ve Orhan Kaya\'ya teşekkür ederiz.
http://www.theecologist.org/News/news_analysis/2988541/scientists_highlight_the_critical_role_of_birds_in_forest_regeneration.html