Göller bir bir yok ediliyor…
Şimdi sıra Putka gölünde
Anadolunun Kuzey Doğusunun en önemli göllerinden biri olan Putka (Sazara) gölü yok olan göller kervanına katılıyor. Üstelik bu kez gölün hayatına son veren etkenlerin başında bilim yuvası geliyor. Ardahan Üniversitesi yeni kampus alanı olarak göl ve çevresini seçince Putka gölünün idam fermanı da imzalanmış oldu.
Sazara (Putka) gölü adını duyunca, bir anda geçmişe gittim. Çocukluğumda 60 yılların başı ve 80 yılların başında Kars’tan Karadenize yaptığım iki yolculuğun durak taşı idi bu göl. 1960 yıllarda, kamyondan bozma bir otobüs ile yaptığımız yolculuğun öğlen durağı, ağaçların arasında süren tozlu yolların içinde adeta bir vaha gibi karşımıza çıkması beni büyülemişti. Bu günkü alandan daha geniş ve derin gölde, içinde güneşin yakıcı sıcaklığından korunmak için yatarak serinlemeye çalışan ve artık yok olan mandalar gözlerimin önünde… Yirmi yıl sonra yine aynı yoldan geçerken, o tozlu yol, asfaltımsı olurken, ağaçlar nerede demiştim.. göl çırılçıplak kalmıştı. En yakın ağaç topluluğu gözle zor seçiliyordu. Ama yine göldeki hayatı hissetmemek mümkün değildi.
Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün Türkiye’nin uluslar arası sulak alanlar listesinin 33. Sırasında yer alan 50 hektar alana sahip göl başta
Equisetum fluviatile R
Urticularia minor,(R)
Utricularia vulgaris.(R)
Elatine alsinastrum
Eleocharis acicularis
Limosella aquatica
Carex limosa (R)
Carex rostrata
Hippuris vulgaris
Potamageton alpinus (R)
olmak üzere çok önemli sucul ve bataklık bitkilerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu bitkiler ulusal ölçekte nadir bitkilerdir ve yaşamları bu özel ortama bağlıdır.
Kuzey Doğu Anadolu’nun bu çok önemli doğa parçası olan Çıldır Gölü Önemli Bitki Alanı (ÖBA), Kars ve Ardahan illerinde yer alan oligotrofik gölleri içerir. Bu göllerin en önemlilerinden Çıldır Gölü, onun yakınındaki Putka Gölü (Gölbaşı) ve Çalı Gölü, içerdikleri nadir bitki türleri ve bitki örtüsü tipiyle Önemli Bitki Alanı olarak belirlenmiştir.
Günümüzde doğa koruma çalışmalarında yükselen bir değer olan ÖBA, nadir, tehlike altında ve botanik açıdan olağanüstü zengin popülasyonlarını barındıran ve nadir habitat ve bitki örtüsünü içeren doğal alanlardır.
Göl bitki alanı olması yanında başta sevgili dostumuz, KuzeyDoğa Derneği Başkanı, Stanford Üniversitesi öğretim Üyesi Doç Dr. Çağan Hakkı Şekercioğlu ve arkadaşlarının kuş gözlemi yaptığı önemli bir kuş alanlarından biridir. Göl, başta Angıt (Tadorna ferruginea),Boz Ördek (Anas strepera), Karabatak (Phalacrocorax carbo), Karabaş Martı (Larus ridibuntus), Serçe (Passer domesticus), Kızkuşu (Vanellus vanellus), Kızıl Şahin (Buteo rufinus) v.b. birçok yerli ve göçmen kuşa ev sahipliği yapmaktadır. 16-17 tür göçmen kuş Nisan-Mayıs aylarında geldiği sahada üreme dönemini geçirerek Ekim-Kasım aylarında tekrar göç ederler.
Gölün yok edilmesine Çevre Mühendisleri Odası dikkat çekerek, Çevre ve Orman Bakanlığı’na çağrıda bulunuyor. Çevre Mühendisler Odası, “Aynı zamanda Türkiye‘nin de taraf olduğu Bern Sözleşmesine göre alanda Tehlike Altındaki Habitatlar kapsamındaEleocharis acicularis sığ su toplulukları bulunmaktadır. Bern Sözleşmesine göre bu habitat (PUTKA GÖLÜ‘nün tamamı) korunmalıdır.” Diyerek:Nadir tür ve habitatların korunması ve sonraki nesillere aktarılması için tüm Ardahanlıların, yerel ve merkezi yönetimin, kamu kurum ve kuruluşlarının, Putka Gölü‘nde bulunan bu özel floranın korunmasında büyük sorumluluğu olduğunun altını çizmekte. Türkiye‘nin de taraf olduğu sekiz adet uluslararası sözleşme ve yönetmelik gereği de bu özel türleri barındıran özel habitatın korunması gerekliliğini vurgulayan Çevre Mühendisleri, Çevre ve Orman Bakanlığı‘nın bir an evvel Putka Gölü‘ne giderek görevini yerine getirmesi ve Putka Gölünü tehdit altına sokacak Ardahan Üniversitesi Kampüs inşaatının derhal durdurulmasını dile getirmekteler.
Ömer Kulaçoğlu
Haber: https://yesilgazete.org/234-hak-orgutunden-ortak-aciklama-yaban-hayvanlarini-oldurme-izni-geri-alinsin/?fbclid=IwAR0n5zLrXIXXdUWUASK8p0oojfCaIOHvW_fmTze-kmn9j9ydthTSYCoHFEU