Açıklama :
Passer montanus (Linnaeus 1758)
Serçe
Familyası: Serçegiller (Passeridae). Yaşadığı yerler: İnsanlara yakın çevrelerde ve tarlalarda. Özellikleri: Konik gagalı, tombul vücutlu, ötücü bir kuş. Sürüler hâlinde de bulunurlar. Tâne, meyve ve böcek yer.
Çeşitleri: Evcil serçe, bataklık serçesi, ağaç serçesi, dağ serçesi, kaya serçesi, altın serçe meşhurlarıdır
Passeridae (Sercegiller) familyasından bir kuş türüdür.
Dişi ve erkek birbirine çok benzer.
Erginlerde kafası ve ensesi kestane/kahverengidir.
Baş ve boyun yanları beyazdır.
Beyaz yanaklarındaki belirgin siyah beneği ve beyaz tasmasıyla kolayca tanımlanabilir. Yanağındaki siyah benek ile Serçe\'den kolaylıkla ayırt edilebilir.
Karın beyazımsı gridir.
Gaga siyah, ayakları kahverengidir.
Tanımı :
Habiatı :
Açık tarım arazilerine yakın ağaçlık ve çalılıklarda yaşarlar.
Büyük bahçelerde, parklar ve kentsel alanlara yakın yerlerde yaşar.
Yayılışı :
Türkiye\'nin heryerinde bulunmakla birlikte lokal larak bol sayıda görülebilir.
Yer yer sayıları fazlalaşır.
Beslenme :
Bitkilerin filizleri, tomurcukları ve tohumları ana besin kaynaklarıdır.
Yazları çekirge, kriket ve diğer böcekler de diyet listesindekilerdir.
Yavrular, böcek ve tane ile beslenir.
Tırtıl ve böcekleri yediklerinden dolayı faydalı sayılırlarsa da, ekinlere olan zararları daha fazladır. Yeni yumurtadan çıkmış yavruları beslemek için erişkinler çeşitli sulak alanlarda omurgasızları avlamaya çalışır. Sulak alanlar, uzun bir üreme dönemine sahip olan bu türün yavrularını büyütme şansının artması için yeterli çeşitlilikte ve uygun omurgasızların avlanabilmesi için önemlidir. Önceleri iyi bir besin kaynağı olan işlenmiş tarım alanları, tarım yöntemlerinin değişmesi sonucunda artık yeterli besini sağlayamamaktadır.
Biyolojisi :
İlkbaharın ilk günlerinde genellikle,birçok genç erkek serçenin ,kabartılmış tüyleri,sarkık kanatları ve kalkık kuyrukları ile dişilerin etrafında yüksek sesle cıvıdayarak eşleşme çabalarına rastlanır.Ancak uygun yuvaları olan erkeklerin başarı şansları vardır.Bir defa eşleştikten sonra çiftler monogam bir evlilik sürdürürler.
Ev serçesinden farklı olarak ağaçserçe eşleri genellikle gövde teması ile yanyana yuva yakınında otururlar.Bu kuşlar genellikle ağaç kovuklarında,bina veya kaya oyuklarında ve hatta arıkuşu veya kumkırlangıcı yuvalarında yuva yaparlar.Hemcinslerine karşı ve diğer kovuk yuvalayıcılarına karşı yuvalarını çılgınca savunurlar,gerekirse onların yuvalarındaki malzemeleri dışarı attılarına da tanık olunabilir.v serçelerine karşı yuvalarını ancak,uva ağzı evserçelerinin geçemeyeceği kadar küçük olursa savunabilirler.Yuva ve kuluçka davranışları evserçelerine çok benzer.
Çeviri:Emine Nurhan Tekin
Kaynak:Enzyklopaedie der Brutvögel Europas
Üreme mevsimi Nisan ortasından, Ağustos sonuna kadardır.
Yılda 2-3 kez kuluçkaya yatarlar ve her birinde 3-7(8)yavru büyütürler.
Yumurtadan ciktiktan 1 yil sonra, ureme olgunluguna erisirler.
Göçü :
Popülasyonu:
Gözlemlerime göre Rusya\'nın bazı bölgelerinde ev serçesinin yerini almış ve şehir yaşamına ev serçesi gibi uyum sağlamıştır.
İngiltere\'de ve bazı kuzey avrupa ülkelerinde yapılan gözlemlere göre,
ev serçeleri geldiğinden beri, şehire uyum sağlamış olan ağaç serçeleri görülememektedir.
Davranışları :
Ev serçeleri gibi tür içinde sosyal ve korumacı kuşlardır.
İnsana çok daha az bağımlıdır.
Yerel Adlar :
Bazi kaynaklar orman sercesi de diyor.
Pihiliplerde Maya ismi ile bilinir.
Agac serceleri ozellikle oriyaltal resim sanatinda Cin ve Japon ressamlar tarafindan sIkca resmedilmistir.
Belcika, Kambocya, Tayvan ve Estonya , bu kuslari posta pullarinda kullanmistir.
Ses-Ötüşü :
Sesi serçeden daha kısa ve kurudur. Uçuşta kuru bir \"tuk tuk\"dan ibarettir.
Kaynaklar
Heinzel, H., Fitter, R., Parslow, J., 2001. Türkiye ve Avrupanın Kuşları, Çeviren ve Uyarlayan: Kerem Ali Boyla, Türkiye Doğal Hayatı Koruma Derneği, İstanbul.
Baran İ., Yılmaz İ., 1984. Ornitoloji Dersleri, Ege Üniversitesi Basımevi, 290. İzmir.
http://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/canlilar/TR_tur_listesi/liste_kuslar.htm
http://www.arkive.org/species/ARK/birds/Passer_montanus/more_info.html
http://med.ege.edu.tr/~capaci/agacserce.htm