Açıklama :
Orta boylu, büyük başlı, oldukça tıknaz, kulak tüyleri olmayan, siyah gözlü bir baykuştur. İki donu bulunur: Grimsi ve kızıl kahverengi donu. Üst tarafı kahverengi lekeli ve çizgili, kanat telekleri ve kuyruğu enine çizgilidir, en koyu renkli kuşlarda çizgiler belirsiz olabilir ve kuş desensiz görünebilir. Hem tüneğinde hem de uçarken omzunda ve kanat örtülerindeki beyaz çizgiler göze çarpar. Alt tarafı kalın çizgilidir. Yüzü görece tek renktir, alnı siyahtır ve yanlarında iki beyaz çizgiyle sınırlıdır, bu özelliği çöl baykuşuyla paylaşır. Uçarken büyük başlı olduğu, çoğu zaman görece açık renkli suratı, kanat altında kulaklı orman ya da kır baykuşuna kıyasla belirgin koyu bir bilek lekesinin ve el teleklerinin kökünün açık renkli olamamasıyla ayrılır, bu iki türe göre kısa kanatlıdır.
Tanımı :
Alt Türleri:
Strix aluco aluco: Kuzey ve doğu Avrupa\'ya, batı Rusya\'ya Ural Dağları\'na ve güneye doğru Alpler, Balkanlar ve Karadeniz bölgelerine doğru dağılmıştır.
Strix aluco biddulphi: Kuzeydoğu Afganistan, kuzey Pakistan, kuzeybatı Hindistan (Jammu ve Keşmir), Tacikistan ve Kırgızistan\'da dağılmıştır.
Strix aluco harmsi: Güney Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan, Kırgızistan ve kuzeydoğu Çin\'de (Sincan) dağıtılmaktadır. alt türlerS.a. sanctinicolai kuzeydoğu Irak ve batı İran\'da dağıtılmaktadır.
Strix aluco willkonskii: kuzeydoğu Türkiye, Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Rusya (Hazar ve Karadeniz sınırında), kuzeybatı İran ve güneybatı Türkmenistan\'da dağıtılmaktadır.
Strix aluco. sylvatica: İngiltere, batı Fransa, Portekiz, Cebelitarık, İspanya, güney İtalya, Yunanistan, Akdeniz Türkiye, batı Suriye, Lübnan, kuzeydoğu Ürdün ve kuzey İsrail\'de dağıtılmaktadır.
Strix aluco siberiae: Rusya\'da (Uralların doğusundan batı Sibirya\'ya) dağıtılır.
Strix aluco mauritanica: Kuzeybatı Afrika\'da (Fas, Cezayir ve Tunus) dağıtılmaktadır.
Habiatı :
Alaca Baykuş, açık veya yarı açık ormanları ve ormanları, ekinleri, parkları, bahçeleri, köyleri ve kasabaları, genellikle ağaçlı herhangi bir alanı sık sık ziyaret eder.
Bu tür, kuzey kuşağının kenarından, ılıman bölgelere ve Akdeniz kuşağına kadar bulunur. Daha çok ovalarda görülmekle birlikte, menziline göre Türkiye ve Türkistan\'da 2350 metre rakıma kadar, hatta son ağaç sırasının ötesinde yaşayabileceği Himalayalar\'da 4250 metre rakıma kadar bulunabilir.
Yayılışı :
Alaca baykuş türleri kuzeybatı Hindistan, kuzey Pakistan, orta Asya, Orta Doğu, kuzeybatı Afrika ve Avrupa\'da dağıtılmaktadır. Hindistan\'da, bu alaca baykuş türleri Jammu ve Keşmir eyaletlerinde dağıtılır. Ülkemizde her bölgede görmek mümkündür. Kore\'ye Batı Avrupa\'da (Büyük Britanya ve İber Yarımadası) dan ve güney İran ve Himalayalar\'a, ılıman Avrasya\'da geniş aralıkta yaşamaktadır.
Sa mauritanica alttürü Kuzeybatı Afrika\'ya kadar uzanır. İrlanda\'da bu tür yoktur ve Balear Adaları ve Kanarya Adaları\'na nadir ziyaretçi gelir.
Beslenme :
Türkiye de yaşayan Puhu dışındaki bütün baykuş türlerinin ana besin maddesini küçük kemirgenler oluşturur.
Alaca baykuş diyetinin içinde fareler,kurbağalar,böcekler,bazı küçük kuşlar yer almaktadır.
Biyolojisi :
Geceleri avlanmanın bir gereği olarak, görme ve işitme duyuları çok iyi gelişmiş, ancak gözlerin önde olması nedeniyle görüş alanları daralmıştır.
Bu olumsuzluk, başın 270° çevrilebilmesiyle telafi edilir.
Başın bu şekilde çevrilebilmesi ve asimetrik konumlu kulakların sayesinde, seslerin yönünü çok net bir şekilde saptayabilirler. Arkaya yönelik tek ayak parmağı öne de çevrilebilir.
Avın yakalanmasında yardımcı olan tırnaklar, çengel gibi kıvrıktır.
Kursakları bulunmaz, avın sert yapılı (kitin ve kemik yapılı) kısımları sıkıştırılmış bir \"kusuk (pellet)\" halinde dışarı atılır.
Alaca Baykuş, doğal boşluklarda veya ağaçlardaki yapay yuva kutularında yuva yapar. Ayrıca eski binalarda korniş kullanabilir veya bacalara monte edilebilir. Corvidae veya yırtıcı kuşlar tarafından terk edilen yuvalarda hem ağaçlarda hem de uçurumlarda veya çıplak çıkıntılarda kullanılır. Güneybatı İskoçya\'da (Galloway) de genellikle yerde yuva yapar.
Dişi, bazen sadece bir tane olmak üzere 2 ila 6 yumurta bırakır. 28-30 gün boyunca tek başına kuluçkaya yatmaktadır ve bu süre zarfında erkek onu besler. Civcivler beyaz tüylerle kaplıdır. Dişi onları ilk iki hafta kuluçkaya yatırır. Doğumdan 32-37 gün sonra tüylenirler, ancak genellikle 25-30 gün sonra yuvadan daha erken ayrılırlar ve komşu dallarda kalırlar.
Üç ay sonra bağımsızdırlar ve bir veya iki yaşında üreyebilirler.
Göçü :
Popülasyonu:
Alaca baykuşun ( Strix aluco ) küresel popülasyon büyüklüğünün 1.000.000 ila 3.000.000 olgun bireysel kuş olduğu tahmin edilmektedir. Bu türlerin genel popülasyon eğiliminin sabit olduğu bildirilmektedir.
Menzili boyunca bu türün yaygın olduğu ve yerel olarak çok yaygın olduğu bildirilmiştir. Nesil uzunluğu 8 yıldır. Dağıtım büyüklüğü yaklaşık 23.300.000 sq.km\'dir.
Davranışları :
Yavrular yuvadan uçana kadar anne çok asabidir ve yuvanın yakınına kimseyi yaklaştırmaz. Yavrular yuvadan uçtukları ilk 2 ay boyunca, türlerinin asabilik davranışını göstermezler aksine insanları yanlarına yaklaştırırlar.
Erkeğin görevi kuluçkadaki dişiyi beslemektir.
Alaca baykuşların fotoğrafçılara saldırdıkları bilinmektedir.
Siz siz olun bu türe hele kuluçka dönemindeyse yaklaşmayın....
http://www.youtube.com/watch?v=Sc51IqRAn64
http://www.youtube.com/watch?v=qUE5yDjt1LA
Yerel Adlar :
Genel Baykuş adları; Kazım Çapacı
altın baş, altun baş, baguş, buva, cıvak, con kuşu, conk kuşu, cönk kuşu, cunk kuşu, çirona, çön kuşu, deöletli, dık mavuk, dikguluk, dot, dölehli, döleli, dövlet guşu, dövletli, duguk, dukdugan, gılın kuş, gonguluk, gökçe pilav, guggu, guggu mavak, gug guş, gugu mavık, gugu mavuk (Antalya), gulu guş, gulu guşu, gügük, hachacık, hacı murat, hahor, hahore, hayırlı kuş, hohora (Rize), hohore, hohori, hu kuşu, hullu kuşu, huma kuşu, hümmatun, hüpbük kuş, ibuk, kanguluk, kavalak, kılın, kokumak, korov, kor yapalak, körbağa kuş, kör kuş, körüğü, körüvü, kuğuruk, kuku, kulu kulu, kulukuluk, kuvalak, mal kadın, manguk, mavuk kuşu, mididin, murat kuşu, muradcık, muratçık. Öğü, ören kuşu, pılavıcık, poğuç, puğu, uğ kuş, uğu kuşu, u kuşu, ulu kuş, vekvekviyan, vikvik viyan, yapalak, yalpak
Ses-Ötüşü :
Erişkin bireylerin sesi \'\'Huuu-hu-huhu-huu\'\' şeklinde olurken genç bireyleri \'\'cip-cip\'\' şeklinde kapı gıçırtısını andıran bir ses çıkarır.
Kaynaklar
http://tr.wikipedia.org/wiki/Alaca_baykus
http://www.okgt.metu.edu.tr/text/baykus.html
Türkiye ve Avrupanın Kuşları Kitabı
Bird of india
Türkiye ve Ortadoğu\'nun kuşları