Açıklama :
Altın yağmurcun,(pluvialis apricaria), yağmurcungiller familyasından ortaboylu kıyı kuşlarıdır.
Gümüş yağmurcundan daha küçük,zarif veince gagalıdır.
Kışın sarı-kahverengi,üst tarafı siyah ve sarı damalı,alt tarafı ise beneklidir ve gözünün üzeri beyazımsıdır.
228 altın yağmurcun Pluvialis apricaria
European Golden Plover (Golden Plover)
B: 28 cm. K.A: 71 cm.
Erişkin üreme giysisinde altın sarısı, siyah ve beyaz renklerle dikkat çekicidir, uçarken beyaz kanat altı ve siyah karnıyla çok kontrastlıdır.
Bacakları uçarken kuyruk ucunu aşmaz.
Uçarken üstten nispeten tek renklidir, koyu kahverengi üzerine altın sarısı beneklidir, silik kanat çizgisi özellikle el teleklerinde seçilir ve kuyruğunda beyaz bulunmaz.
Üreme dışında ve ergeni küçük altın yağmurcuna çok benzer, ancak sarımsı kaşı onunki kadar belirgin değildir.
Gümüş yağmurcun daha iridir, koltuk altı örtüleri siyah, gagası daha kalın, kuyruk sokumu beyaz ve tüyleri gri tonundadır.
Her giysisiyle Amerika ve küçük altın yağmurcunlarına benzese de daha kalın yapılı, kısa boyunlu ve göbekli bir izlenim vermesi, nispeten kısa bacakları ve gagası, kanat altının ve koltuk altının beyaz olması ve sesiyle ayrılabilir.
Tanımı :
Habiatı :
Turbalıklar, tundra bataklıkları ve kutup fundalıklarında ürer,tarlalar,lagünler ve kıyı bataklıklarında kışlar. Tehlike aninda hizlica kosabilmek icin agacsiz. bodur otlu duz zeminleri tercih ederler. Onların üreme habitatı Avrupa ve Batı Asya\'nın kuzey bölgelerindeki bataklık ve tunduralardır. Kuru açık alanda yere yuva yaparlar. İrlanda ve İngiltere\'de yaklaşık 500.000 birey kışladığı bilinmektedir. Genellikle yaygın olmasına rağmen, yaşam alanının geçmişte tahrip edilmesinden dolayı, yaşam alanı daralmıştır. Örneğin, 19. yüzyılda Polonyada üreyen bir kuş türü olarak gözükürken günümüzde ise sadece bir göçmen kuş türü olarak ortaya çıkmaktadır. (Tomek and Bocheński, 2005).
Yayılışı :
Altın yağmurcun, Kuzey Kutpunda, kutup-alpin kuşağı ve kutup altı tunduralarda ve buna ek olarak ılıman okyanus bölgelerinde bulunan düz boz kırlar ve bataklıklarda üreyen orta büyüklükte paleartik bir kuş türüdür. Kışları ise, anızlar, biçilmiş otlaklar, meralar, nadasa bırakılmış topraklar ve diğer tarım arazilerinde de rastlanmaktadırlar. Üreme aralığı ise İzlandadan Rusyaya uzanmaktadır. Kışladığı bölge ise Fastan Güney Avrupayıda kapsayarak Anadoluya kadar yayılmaktadır.
(Geroudet 1983; Cramp & Simmons 1983)
Ürediği Yerler:
Danimarka, Estonya, Finlandiya, Almanya, İrlanda, Letonya, Litvanya, Hollanda, Polonya, İsveç, İngiltere
Beslenme :
Böcekler ve kabukluları yer aynı zamanda küçük yumuşak meyvelerle beslenirler.
Ureme donemlerinde, yuvalarindan oldukca uzakta, boceklerle ve ozellikle Coleoptera
veya larvalariyla beslenirler.
Yumurta veya yavrulara bakma yukumlulukleri yokken, yetiskinler gece gunduz beslenirler ve kisin dinlenirler.
Bu donemde solucanlar baslica besin kaynagidir.
Yumusakcalar ve otlar, besinleri arasindadir.
Biyolojisi :
Ureme doneminde daha renkli bir dona sahip olur. Genelde yuvalarini kuracaklari alana varmadan hemen once ciftler olusur ve birliktelikleri omur boyu surer. Erkek zemine bircok canak kazar.
Disi birini sectikten sonra ciftlesmeden once .gosteri yapmaya baslarlar.
Disi erkegin kazdigi yuvayi buyultur. Ve otlarla susler. Yaklasik 3 hafta sonra disi 2 gun icinde yuvaya 3 veya 4 yumurta birakir. Her iki yetiskin kuluckaya yatarlar. Kulucka donemi 28 ila 31 gundur. Yavrular dogumda oldukca gelismis olduklarindan yetiskinler zaman kaybetmeksizin yavrulari beslenme alanlarina goturur ve beslenmeleri suresince nobet tutarlar. Gencler ay icerisinde tum tuylerine kavusur ve takip eden sene icerisinde uremeye baslayabilirler. Yaklaşık 12 yıl civarı yaşarlar, dişi ve erkek bireyin cinsel olgunluk süresi 730 gün yani 2 yaşıdır. Yetişkin bireylerin ağırlıkları yaklaşık 214 gram civarındadır.
Tek eşlidirler. Yaşamları süresince bir birine bağlıdırlar, üreme mevsimi dışında da beraberliklerini sürdürmektedirler. Yumurtlama dönemi Kuzey İngilterede Mart sonu, İskoçyada Nisan ortası, Hollandada Nisan başları, İzlandada Mayıs ortası, Fillandiyada ise Mayıs sonları yumurtlama gerçekleşmektedir. Adet yumurta yapmaktadırlar. Nadiren 3, 2 ya da 5 yumurta yaptıkları da olmuştur. Her iki bireyde senkronize şekilde kuluçkaya yatmakta ve bu işi beraber üstlenmektedir. Yavrular her iki yetişkin birey tarafından büyütülmektedir. Yavrular kendileri beslenebilmekte ve yaklaşık 25 33 gün gibi bir sürede bağımsız hala gelmektedirler. İngilterede 50 yuvadan %62si başarılı, %38lik kısmı ise başarısız olmaktadır.
Göçü :
Göçmen bir türdür. İngiltere ve İrlanda\'da kısmen göçmendir. İzlanda\'daki popülasyonu Eylül sonu, Ekim başına kadar ayrılırlar. Muhtemelen başta olmak üzere İrlanda\'da, Batı İngiltere, Batı Fransa ve İberia\'da kışlarlar. İskandinavya\'dan Sibirya\'ya, İngiltere ve Hollanda\'dan Afrika\'ya kadar göç ettiği bilinmektedir. Yetişkin bireyler üreme alanlarını Temmuz sonu ve Eylül başı gibi terk ederler. Gençler ise Ekim - Kasım aylarında ayrılış göstermektedir. Hava iyice soğuduğu, don ve şiddeti buzlanma başlayana kadar göçe başlamazlar. Aynen de havaların ilk ısınması ile alanları doldurmaktadırlar. Göç dönüşlerinde daha doğu rotasını tercih etmektedirler. Hollanda ve Almanya\'da Nisan ve Mayıs aylarında büyük miktarlara ulaşa bilmektedirler. Tundralarda bulunan üreme alanlarını Mayıs ve Haziran başlarında tekrardan işgal etmektedirler. İngiltere\'de ise kuşlar terk edilmiş üreme alanlarından fazla uzaklara hareket etmiyorlar.
Popülasyonu:
Güney alttürü, Güney İrlanda, İngiltere, Danimarka, Almanya, Letonya, Litvanya ve Estonyada yuvalamaktadırlar. Kuzey batı Avrupada İzlandadan Güney İngiltereye, Fransadan Liberyaya kadar kışlamaktadırlar. Altın Yağmurcun İngiltere ve İrlandada kısmen göçmendir; diğer yerlerde ise tamamen göçmendir.
Davranışları :
Kışın kalabalık sürüler halinde bulunurlar.
Uzun bir sıra halinde gruplar oluşturarak uçarlar.
Sıkça kız kuşlarıyla birlikte bulunurlar.
Ureme alanlarini sectikten sonra erkek davetsiz hemcinslerine karsi, alanini kuvvetle savunur.
Yerel Adlar :
Ses-Ötüşü :
Sesi berrak ve ıslıksıdır:tlui;
Hüzünlü ve trilli bir ötüşü vardır.
Ezgili cigligi vardir.
\"Tu-i\" isligi veya iniltili, hafifce alcalan \"tllü\"
İki heceli olsa bile çoğunlukla tek heceli olarak algılanabilecek ve içinde belirgin bir y sesi olan melankolik bir ıslık olan püyh veya tekrarlı bir pyü-pü.
Kaynaklar
Türkiye ve Avrupanın Kuşları,Kuş Gözlemcisinin Cep Kitabı.
www.idefix.com/kitap/turkiye-ve-ortadogunun-kuslari-r-f-porter/tanim.asp?sid=CPORZO6HJ6XDEFBUY801
atmacamana