Açıklama :
Boz ördek (Anas strepera), Anatidae familyasından anavatanı Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika olan bir ördek türü.
Erkek ve dişi farklıdır. Erkekler genel olarak grimsi bir renkte olup, kuyrukaltı tüyleri siyahtır. Uçarken ikincil uçma tüylerinde beyaz ve siyah renkteki panel, omuz tüylerindeki kestane-kahverengimsi renk ile karındaki beyazlık göze çarpar. Gagası koyu renkte olup, yeşilbaştan daha kısadır. Dişileri boz renktedir ve ikincil uçma tüylerindeki beyaz panel ve omuz tüylerindeki kestane renk uçarken göze çarpar.
Orta ölçekli küçük sayılmayacak ördeklerdendir.
Tanımı :
Habiatı :
Çok sık rastlanan ördeklerdendir. Tüm dünyaca bilinen ördek türlerindendir. Genellikle büyük göller , bataklıklar ve sulak alanlar devamlı bulundukları yerdir.Durgun akan ırmaklardada görülebiliniz.Su kenarlarındaki sazlıklar ve yeşillikler içinde bulunmayı severler.Kışları acı, durgun göller veya bataklıklanları tercih ederler.
Kış göçlerinde sayıları artar ve soğuğu pek sevmezler.
Yayılışı :
Atlantik kıyılarından Alaskaya kadar uzanan tüm dünyaya yayılmış, Caraiplerde alt türleriyle birlikte bulunur.
Yurdumuzda hemen hemen her yerde rastlanabilir.
İzlanda kıyılarında kanatlarının bir kısmı kahverengi olan güzel bir alt türü mevcuttur.
Beslenme :
Boz ördeklerde tipik ördek diyebileceğimiz, plankton, su bitkileri ve tohumları severek yerler.Yavrularına yiyecek konusunda anneleri öncülük eder. İlk aşamada plankton ve küçük böceklerle başlayıp yaklaşık 1-1,5 hafta sonra su bitkilerine geçiş yaparlar.
Boz ördekler sudaki küçük canlılarıda reddetmeden yerler. Özellikle yağlanmalarında ve yavruların gelişiminde bu çok önemlidir.
Biyolojisi :
Yavrularına yiyecek konusunda anneleri öncülük eder. İlk aşamada plankton yaklaşı1-1,5 hafta sonra su bitkilerine geçiş yaparlar.Diğer türlerden farklı olarak erkekte kuluçkaya katkıda bulunur. dişinin olmadı zamanlarda erkek yumurtaların üstünde yatar. Anlaşılacağı gibi çok iyi ebebeynlerdir.
Porsuk,kuzgun, tilkiler ve sansarlar gibi yırtıcı hayvanlar yuvalarına çok zarar vermektedirler. Erkek yuvanın korunmasında ilk savunma hattını oluşturur. tilki gibi baş etmesi zor bir hayvan olursa kısa ıslıklar ile dişisini uyarır.
Göçü :
Göçmen kuşlarımızdandır. Kış göçleri sırasında en az 100 erli gruplar oluşturarak yazlık yerlerine uçarlar. Doğada gözlemlerde mutlaka yanında dişisiyle birliklte beslenirken görülebilir.İngiltere ve iskoçyada açık step alanlarda bulunan göllerde çok fazla sayılara ulaşır.
Popülasyonu:
The Conservation Reserve Program (CRP) dahilinda yapılan The Food Security Act of 1985 14 milyonun üzerinde dünyamızda boz ördek popülasyonu olduğu bildirilmektedir.
Davranışları :
Su üstünde dalmadan ayaklarını kaldırarak su bitkilerini yada su canlılarını yer. Ürkek ve gümüş grisi renkleriyle çok güzel görünümlü eşiyle birlikte görülebilen ve tüm dünyada bolca rastlanan su kuşlarındandır.
yumurtaları beyaz - crem renktedir.
Yerel Adlar :
Ses-Ötüşü :
Kısa kısa vak vik lerin ardından uzun bir vaklama ile sonlandırır.
Güzel bir videosu ve seslenişi şu adresten izlenebilir.
http://naturebytesvideo.com/bytes_G-J/gadwall.html
Kaynaklar
Baldsarre, G., E. Bolen. 1994. Reproductive Ecology. Pp. 155-157 in Waterfowl Ecology and Management. New York: John Wiley & Sons Inc..
Bellrose, F. 1980. Gadwalls. Pp. 207-216 in Ducks, Geese, and Swans of North Amareica. Harrisburg, PA: Stackole Books 3rd ed..
Johnsguard, P. 1979. Gadwall (Anas Strepera). Pp. 197-207 in A Guide to North Amarican Waterfowl. Bloomington, IN: Indiana University Press.