İri, yelpaze kuyruklu ve şakıyıcı bir kuştur. Baş ya da kuyruk deseniyle hemen tanınır. Zarif ve uzun gagalı bir bülbülü andırır. Gözünün üzerinde açık renk belirgin bir çizgi vardır. Kuyruğu uzun, kızıl ve kamalı, kuyruk ucu siyah-beyaz beneklidir ve uçuş sırasında çok göze çarpar. Kuyruğunu çoğu kez kalkık ve açık tutar. Güneydoğu Avrupa ve Asya\'daki kuşların daha canlı kahverengi arkaları vardır, batı formu soluktur. Batı Avrupa’dakilerin renkleri soluk turuncu – kirli sarı kuyrukları ise parlak kızıldır, güneydoğu Avrupa kuşlarının sırtları ve kuyrukları kahverengi, kuyruk sokumları ise kızıldır.

Çalılık araziler, vahalar, çöl kanyonlarının tabanları, yarı çöller, bahçeler, meyve bahçeleri, üzüm bağları, palmiyeler ve zeytin bahçelerinde yaşar. Genellikle meyve bahçelerindeki kaktüslerin civarında ya da sel ve yağmur suyuyla açılmış derelerde yarı çöllerde ve çöl kanyonlarının tabanlarında görülür. Kurak,yoğun çalılı açık habitatlarda ürerler. İnsanlara yakın olduklarında da meyve bahçeleri ve çitleri tercih ederler.

İspanya,Portekiz ve Yunanistan\'ın da yer aldığı Avrupa\'nın güney kesimlerinde yaşar. Akdeniz\'in etrafında ve doğuda Pakistan\'da üreme gösterirler. Sahel bölgesinden güneyde Sahra\'dan doğuda Somali\'ye kadar görülürler. Çalı bülbülleri üredikten sonra kış için Afrika\'nın Sahra-altı bölgelerine inerler. Doğu Afrika ve Hindistan\'da kışı geçirirler. Kuzey Avrupa\'da çok nadir görülen ziyaretçilerdir.

Çalı bülbülleri yerde böcek, örümcek, solucan ve benzer avlar peşinde hızla hoplar; bazen kısa bitki örtüsünün üzerinde uçarak böcek toplar.

Bir çalılıkta (yerin 1 metre kadar altına ya da zemine) yuvalarını yaparlar; tipik olarak kuluçkada üç-beş yumurta vardır.

Yaz göçmeni ve geçit kuşudur.

Avrupa ölçeğindeki koruma durumu kötü, küresel populasyonu Avrupada yoğunlaşmamış. Spec 3 - Birds in Europe.

Kuyruğunu dik tutuşu ve sıçraya sıçraya yürümesi abartılıdır. Uzun pas rengi kuyruğu, kuyruk tüylerinin siyah ve beyaz uçlarını göstererek sık sık yelpaze gibi sallanır.

Kavsil Kaynak: http://www.kazimcapaci.com/kusadlari.htm 1-Yelpaze kuyruklu bülbül 2-Pas renkli çalı kızılgerdanı

Sesi sert, kesik ve ıslığımsı, ötüşü ise ardıç ötüşüne benzer. Ötüşü çeşitli ve melodiktir, birbirinden ayrı cümlelerden oluşur, bir tünekte ya da kelebeğe benzer süzülmeli gösteri uçuşu sırasında öter. Tipik sesi: sert bir “tek, tek”. Ötüşü bitkilerin içinden, açıkta bir tünekten veya kelebeğimsi ötüş uçuşu sırasında çıkarılır. Genellikle kısa, berrak, ardıcı andıran ıslıksı notalar ve tek perdedeki cümlelerden oluşur, arada kısa ve düzenli aralarla bölünür, aynı tempoda devam eder. Bazen daha çeiştli ve melodik olup bir toygarı veya bülbülü andırır. Seslerinden sert bir \'tek\', pes ve titrek \'şrrr\', ıslıksı ve uzatılarak çıkarılan ve bülbüle benzeyen bir \'iiip\' duyulabilir. (Türkiye ve Ortadoğu\'nun Kuşları)

1-Türkiye ve Avrupa’nın Kuşları / Syf: 256-257 2-Kus Gözlemcisinin Cep Kitabi - Avrupa\'nin Kuslari / Peter Hayman-Rob Hume. 3-Dünyadan kuş sesleri /NTV / Les Beletsky / Syf: 152 4-İstanbul\'un Kuşları 2000-2007 / IKGT / syf: 38 5-http://en.wikipedia.org/wiki/Rufous-tailed_Scrub-Robin 6-Türkiye ve Ortadoğu\'nun Kuşları / Syf:361