Bilimsel adı: Sternula albifrons İng: Little tern Fr: Sterne naine Kuşlar (Aves) sınıfının, Charadriiformes takımının, Laridae familyasındandır. Tanımı Küçük sumru göçmen bir deniz kuşudur. Tür: ince, aerodinamik, bir vücuda; dar, keskin uçlu kanatlara ve son derece çatallı bir kuyruğa sahiptir. Üreme giysisinde; Küçük sumru sade siyah bir başlığa, gagası ve gözleri arasında giderek incelen bir çizgiye sahiptir. Alnında üçgen biçimli bir beyazlık vardır. Başının geri kalan kısmı ve boynu beyazdır. Vücudunun üst kısmı solgun gri ve alt kısmıyla tamamen zıt renklidir. Dış primerleri genellikle hafif koyu gridir ve kanatlarının üst bölümünde kenarlar boyunca beyaz bir çizgi vardır. Kanatların alt bölümünde ise kenarlar boyunca belirgin siyah bir çizgi uzanır. Uçuş sırasında, kanat kenarında ince siyah bir çizgi görünür. Üreme sezonunda gagası siyah uçlu parlak sarı renktedir. Ayakları ve bacakları parlak sarı-portakal rengindedir. Üreme dışı giysisinde; türün temel ayırdedici özelliği olan siyah başlık üreme sezonu dışında küçülür. Tepe ve alın daha gri-beyaz bir görünüm kazanır. Tepenin arka kısmında koyu lekeler yine koyu renkli bir bantla birleşerek gözlerin ön kısmından boynun arkasına kadar uzanır. Türün kıç kısmı ve kuyruğu soluk gridir ve kuyruk daha az derin bir çatal görünümündedir. Gaga sarıdan siyaha kadar değişebilir. Bacaklar ve ayaklar daha soluk bir portakal-kahverengi görünümündedir. Genç Küçük sumrular üreme dışı giysisindeki yetişkinlere benzer. Ancak kafadaki siyah bant daha dar ve daha solgundur. Alın ve tepe kahverengiyle yıkanmıştır. Türün sırt ve omuzlarında ayırdedici, belirgin, U-şeklinde beyaz ve kahverengi nişaneler vardır. Kuyruk ince koyu renkli bir bantla işaretlidir. Genç bireylerin gagaları siyahımsı uçlu koyu kahverengidir.

Habitatı Üreme dönemi Küçük sumru çok farklı habitatlarda üreyebilir. Bunlar arasında: çıplak yada seyrek bitki örtüsüne sahip kıyılar, adalar, kum tepecikli kumsallar, iri yada ince çakıl taşlı kıyılar, deniz kabukları parçalarıyla dolu kıyılar, kayalıklar, mercan parçalarıyla dolu kıyılar, haliçler, tuzlu bataklıklar, tuzla havuzları, kıyıya bağlantısı olmayan mercan resifleri, nehirler, göller veya su rezervleri, çayırlık arazilerdeki kurumuş çamur düzlükleri sayılabilir. Bununla beraber tür, tatlı yada tuzlu suyla çevrelenmiş, küçük balıkları çok uzaklara gitmeden yakalayabilecekleri, küçük adacıkları tercih eder. Üreme dışı dönem Üreme döneminin dışında tür, sıklıkla gelgit körfezlerinde, kıyı göllerinde ve tuzla havuzlarında bulunur. Yiyecek aramak amacıyla denize doğru kıyıdan 15 km uzaklaşabilir. Beslenme Türün diyetinde temel olarak küçük balıklar ve 3-6 cm uzunluğa kadar olan kabuklular bulunur. Buna ek olarak böcekler, halkalı kurtlar ve yumuşakçalarla da beslenir. İskoçya’da; küçük Sumruların temelde küçük balıklar ve omurgasızlarla beslendiği bilinmektedir. Portekiz’deki bireyler ise gümüş ve kayabalıklarıyla beslenmeyi tercih eder. Avusturalya’nın Rigby adasındaki çiftler civcivlerini tamamen balıkla büyütür. Üreme Bölgesi Yuva, %15’den daha az bitki örtüsüne sahip bir bölgede zemine kazılmış sığ bir çukurdan ibarettir. Bu bölgeler, sığ ve temiz sudan sadece birkaç metre uzak olan, gelgit hattından yüksekte, kum, küçük çakıl taşları, iri çakıllar, deniz kabuğu parçaları, mercan kırıntıları ve kayalarla kaplı kıyılardır. Tür alternatif olarak daha fazla bataklık alanlara sahip habitatlarda da yuva yapabilir. Küçük sumru küçük ve yalnız koloniler halinde yuvalanır. Komşu yuvalar arasında genellikle en az 2 m mesafe bulunur.

Küçük sumru gün boyunca yiyecek arar. Tür genellikle sığ med-cezir ortamlarında böcekler, halkalı kurtlar ve omurgasızlarla olduğu kadar küçük balıklar ve kabuklularla beslenir. Bu tür yemlenirken genellikle yalnız başına veya küçük-gevşek gruplar halinde bulunur. Bununla beraber besinin çok bol olduğu yerlerde sayıları binleri bulan bireyler bir araya gelebilir. Küçük sumru çoğunlukla kanalların, haliçlerin ve lagünlerin sığ kısımlarında kıyıda sörf yaparak yada ilerleyen gel-git hattı boyunca ilerleyerek avlanır. Tür, tipik olarak ilk başta avını görmek için su üstünde süzülür ve daha sonra 3 m. ile 10 m. arasındaki bir yükseklikten suya dalarak avını yakalar. Küçük sumru sıklıkla daha büyük balıkları kendine çeken küçük balıklardan oluşan büyük boyutlu sürüleri arar. Balık sürüleri dağılmadan önce hızlı bir şekilde dalış yaparak avını yakalar. Tür aynı zamanda su yüzeyinden de avlanır yada böcekleri uçarken yakalar.

Küçük sumru genellikle Avrupa ve Asya’da Mayıs ve Temmuz ayları arasında, Afrika’da Nisan ayı civarında ürer. Tür Avusturalya’nın Kuzey bölgesinde Nisan’dan Ocak ayı başına kadar, Doğu bölgesinde ise Ağustos’tan Ocak ayına kadar ürer. Daha büyük boyutlu koloniler de zaman zaman rapor edilse bile, Küçük sumru genellikle tek bir çift olarak yada sayıları 15 çifti bulan küçük gruplar halinde ürer. Erkek Küçük sumru dişisine balık armağan ederek kur yapmaya başlar. Yuva zeminde oluşturulmuş çıplak ve sığ bir çukurdan ibarettir. Genellikle kumlu plajlar, çakıl taşlarıyla kaplı kıyılar, deniz kabuklarıyla, mercan parçalarıyla veya yüksek gel-git hattı üzerindeki kayalarda yuva yapar. Yuvalar zaman zaman bataklıklı habitatlarda, haliçlere yakın yerlerde veya kıyı göllerine bitişik alanlarda olabilir. Ebeveynlerin her ikisi de sayıları 1-3 arasında olabilen ve çok iyi bir kamuflaj desenine sahip yumurtaların üzerinde kuluçkaya yatar. Kuluçka 17 ile 22 gün arasında sürer. Küçük sumru civcivleri ilk 3 gün sıvı balıkla beslenir. Daha sonra ebeveynler yavrulara bütün halde küçük balıklar getirir. Her iki ebeveyn de aktif olarak yuvayı davetsiz misafirlere karşı 17-22 gün boyunca savunur.

Davranışları Küçük sumru tamamen göçmen bir kıyı kuşudur. Genellikle sadece birkaç cm derinlikteki, çok sığ sularda balık avlar. Sıklıkla gelgit hatları boyunca, sodalı göllerde ve tuzlu bataklık körfezlerinde görülür. Tüm sumru türleri arasında sahile en yakın yaşayanlar Küçük sumrulardır. Mayıs ve Temmuz ayları arasında tekli çiftler halinde veya tek türlü, 1-15 çiftlik küçük gruplar halinde ürerler. Ara sıra diğer sumru kolonilerinin arasında da bulunabilirler. Üreme, balığın en fazla bulunduğu döneme denk getirilir. Kuzey yarım kürede üreyen bireyler üreme bölgelerinden Temmuz sonlarında ayrılarak tüy dökme bölgelerinde büyük gruplar halinde toplanırlar. Tür yıl boyunca sosyal bir yaşam sürer ve genellikle yalnız yada küçük gruplar veya daha büyük, dağınık gruplar halinde beslenir. Balığın çok bol olduğu küçük sulak alanlarda binlercesi toplanabilir.

Sesi hızlı ve tedirgin bir ‘kittiri kittirit’ ya da törpü sesini andıran bir ‘kret’.

http://www.arkive.org/little-tern/sterna-albifrons/ (Erişim: 11-11-2015). http://www.birdlife.org/datazone/species/factsheet/22694656 (Erişim: 11-11-2015).