Kargaların ( Corvus cinsi ) en irisidir, kalın ve güçlü bir gagası vardır, her tarafı siyah çelik mavisi parlaklığındadır. Türkiye alttüründe özellikle gençlerde boyun bölgesinde kahverengi renk oluşur, boyun tüyleri kabarık durur, kuyruk kama şeklindedir. Neredeyse bir şahin büyüklüğündedir. Ayrıca arazide uzakta gökyüzünde yanyana 2 nokta görürseniz bunlar büyük olasılıkla kuzgundur. Kuzgunlar yaşadıkları Coğrafi bölgelere göre farklı özellikler göstermektedir, bu da Alttür olarak değerlendirilir. Tüm dünyada 7-8 Alttür vardır, kuzey bölgelerdeki alttürler daha iri ve daha mavimsi parlaklıktadır, güney bölgelerdeki kuzgunlar daha küçük yapıda ve daha kahverengi (özellikle ense-boyun kısımları) renk tonunda olurlar. Yavru ve gençlerin ağız içi kırmızıyken, erişkinlerde siyahlaşır .

Kama şeklindeki kuyruğu, uzaktan bile belli olan kalın gagası ve nispeten daha uzun kanat uç parmakları ile diğer kargalardan rahatça ayrılır.

Yüksek yaylalarda, kayalık sahillerde, kayalık ormanlarda, fundalıklarda, hayvancılık yapılan dağlık bölgelerde yaşarlar.

Trakya, Marmara, İç Ege, Batı ve orta Toroslarda, Karadeniz bölgesinde yaşarlar.

Hemen hemen her şey yerler, büyük hayvan leşleri, sakat, hasta yaralı av hayvanları, küçük memeliler, sürüngenler, salyangozlar, kuş yumurta ve yavruları, balık, midye ve sahile vuran diğer canlıları yerler. Kursağı olmadığı için devamlı yiyecek arayışındadır.

Tüm Dünyaya yayılmış ( Güney Amerika ve Antarctica hariç ) 7-8 alttürleri vardır. Ülkemizde Corvus corax corax ve Corvus corax subcorax ( veya laurencei ) alttürleri vardır. Kursağı olmadığından devamlı yiyecek arayışı içindedir, gaga üzeri nostril denen burun deliklerini örten sert ve uzun kıllara sahiptir, bir yırtıcı kuş gibi uzun ve sivri pençelidir.

Kuzgunlar yerleşik kuşlardır göç etmezler, ancak yavrular kışın biraraya toplanıp sürüler oluştururlar, soğumaya bağlı rakımsal yer değişiklikleri görülebilir.

Yerel olarak bazı yerlerde büyük sayılara ulaşabilir, fakat her bölgede bulunmadığından az görülebilen karga türlerinden biridir.

Kuzgunlar birçok kuşbilimci tarfından en zeki kuş kabul edilmektedir, çok çeşitli, sosyal davranışlar gösterirler, hayat boyu tek eşli yaşarlar, doğada birçok basit problemi çözebildikleri görülmüştür, çok tedbirli olmasıyla tanınır. Kuzgunlar en erken üremeye başlayan kuşlardan biridir, Şubat sonu Mart başı gibi yuvalarına yerleşmiş olurlar. Yavru yetiştirme ve bakımı her iki ebeveyn tarafından yapılır, yavrular yuvada , haftalar ilerledikçe son derece gürültücüdürler, ancak ebeveynlerin bizim bilemediğimiz bir işaretiyle birden seslerini kesip yuvanın içine yatarak görünmez hale gelirler. Yavrular uçtuktan sonra bir süre anne baba ile dolaşırlar. Ekim -Kasım aylarına doğru diğer yuvalardan ayrılan tüm kuzgun yavrularıyla birlikte büyük bir grup oluştururlar , bu grup kışı hep birlikte geçirir. Üreyen çift ise ikili olarak kışı birlikte geçirir, Kuzgunlar hayat boyu tekeşli yaşar.

dana kaldıran, guzgun, kağra, sakca - Kazım Çapacı

Ses ve ötüş kuzgun yaşamında çok önemlidir, aralarında bir \" dil \" bile olduğu söylenir, çok değişik sesler çıkarabilirler. Ana ötüş kalın ve tok bir sesle \" krrrook krrook , prrruk şeklindedir.

Türkiyenin Av ve Yaban Hayvanları 2 : Kuşlar , Nihat Turan Collins Bird Guide