Açıklama :
Lanius nubicus - Masked Shrike, İlk bakışta kızılbaşlı örümcekkuşuna benzer.
Tepesi ve ensesi siyah, alnı ve kaşı beyaz, böğrü kızıl, kuyruk sokumu siyahtır.
Dişisi daha soluk renklidir.
Genci, kızılbaşlı örümcekkuşunun gencine çok benzer.
Kuyruğu daha dar ve uzun, gövdesi daha gridir.
Tanımı :
Habiatı :
Çalılık, fundalık, makilik alanlarda, ormanların içindeki açık alanlarda görülür.
Diğer örümcekkuşlarından daha kapalı ve nemli yerlerde bulunur.
Yayılışı :
Güneydoğu Avrupa ve Akdeniz bölgesinin en doğusuna kadar olan alan, üreme bölgesi olarak bilinir.
İran\'ın batısında da ayrı bir popülasyon vardır.
Türkiye, Kıbrıs, İsrail ve Suriye\'de sıkça rastlanan bir türdür.
Kuzeydoğu Afrika\'da kışlar.
Yaz mevsiminde Trakya, Batı ve Güney Anadolu, Yunanistan\'ın kuzeybatısı ve Bulgaristanın güneyinde görülürler.
Kısa menzilli bir göçmen olarak bilinir.
Ancak Ekim 2004\'te İskoçya\'da bir kayıt alınmıştır.
Kasım 2006\'da İngiltere\'den gelen ikinci bir kaydı, Isles of Scilly bölgesinde ortaya çıkmıştır.
- - Kültürel Yayılış Alanları - -
HOLLYWOOD
Bazen, Hollywood film stüdyolarına kadar, kendileri değil ama ünlerinin yayıldıkları görülür.
Şöyle ki; 1963 yapımı \"The Great Escape\" filminde, Donald Pleasance\'ın oynadığı
savaş suçlusu Colin karakterinin kuş tanımlama dersinde,
\"maskeli örümcekkuşu\"nun karatahta üzerinde resmi çizilmiştir.
Colin, bu türü \"butcherbird\" olarak tanımlamıştır;
Yani avını kolay parçalayabilmek için \"kazığa saplayan\" (kazık=diken olabilir) veya bazen de avını saklamak için bir yarığa, dala sıkıştıran kuş olarak anlatmıştır.
Biraz fiziksel tanımdan sonra, bir Gestapo koruması içeri girdiğinde kuşun davranış biçimini \"sevimsiz\" diye niteler.
Koruma, \"kuş çizmekten daha iyi şeyler yapılabileceğini\" söylediğinde, Colin, istifini bozmadan maskeli ötleğen sesinin \"tekdüze devam eden, şikayetçi tonda bir cızırtı silsilesi\" gibi geldiğini açıklar.
Filmde, iyi niyetle başlayıp sonrasında Colin\'in ironi malzemesi olan ve kötü emellerine kurban giden bu maskeli ötleğen, kuş tarihinde kültürel referanslar düzeyinde önemli bir yer edinmiştir (!).
MISIR MİTOLOJİSİ
Mısır\'da mezarların yoğunlaştığı Beni Hasan adlı bölgede,
Khnumhotep III\'ün mezarı başındaki duvar resimlerinde yer alan, Mısır mitolojisinde sıkça rastlanan,
iki akasya ağacına tünemiş dokuz kuştan biri de Maskeli örümcekkuşu\'dur.
Uzmanlara göre bu duvar resmindeki beş kuş, bugün bile tür tayini yapılabilecek kadar net ve temiz tasvir edilmiştir.
Akasya ağacının dallarında Maskeli örümcekkuşuna eşlik eden diğer kuşlar ise; üveyik (turtle dove) kızılsırtlı örümcekkuşu (red-backed shrike) kızılkuyruk (redstart) ve ibibiktir (hoopoe).
Merak edenler, google aramada, \"beni hasan acacia birds\" yazip \"görseller\" bölümünde arama yapabilir.
Bu duvar resminin en az iki tanesi aramada çıkıyor.
Beslenme :
Küçük kuşlar, büyük böcekler, çekirgeler, küçük kertenkeleler besinleri arasındadır.
Bazen av yorgunu küçük kuşlara da göz koyabilir.
Omurgasızları yeşilliklerde kaptığı veya bazı böcekleri havada yakaladığı da bilinir.
Avını dikenlere veya keskin dallara geçirir ve parçalayarak yer.
Bu nedenle de \"butcher bird\" kategorisindeki diğer kuşlarla birlikte yerini almıştır.
Biyolojisi :
Yuvasını ağaçlarda kurar (çoğunlukla çınar ve servi ağaçlarında).
Ağaç gövdesi parçacıkları, çam yaprakları, bitki kökleri, yosun, liken, karton, elbise, koyun yünü gibi çeşitli maddeler yuvasını oluşturur.
Yuvalar özenle hazırlanır ve sıkı bir yapısı vardır.
Ortalama 4 ila 7 yumurta bırakır.
Yumurtalar yarı eliptik şekilde ve yumuşaktır; cilalanmış gibi parlaktır.
Krem ve sarımsı renktedir. Çok ender beyaz veya yeşile kaçan gri olarak rastlanmıştır.
Ortalama kuluçka süresi 16 gündür. Kuluçkayı yalnızca dişiler üstlenir.
Ancak yavruları; uçmaya hazır hale gelene kadar hem anne, hem baba besler.
Yavrular, yumurtadan çıktıktan yaklaşık üç hafta sonra uçmaya hazır hale gelir.
Göçü :
Maskeli örümcekkuşu, örümcekkuşları arasında, Kızılsırtlı örümcekkuşundan sonra,
Ortadoğu üzerinden göç eden ikinci büyük örümcekkuşu popülasyonunu oluşturur.
Popülasyonu:
Bulgaristan ve Yunanistan\' da toplam 2000 çift kadar;
Türkiye\' de ise 50.000 çift kadar oldukları tahmin edilmektedir.
Davranışları :
Yuvasını ağaçlarda kurar (çoğunlukla çınar ve servi ağaçlarında).
Yerel Adlar :
Komşulara gidip de - \"maskeli örümcekkuşu\" görüp de - ya da Türkiye\'de
veya yine komşularda, yabancı kuş gözlemcilerine bu kuşu gözlerken denk gelip
telaffuzu en zor isimleriyle bu kuşu çağırmak isteyenler için,
afili, mini-maskeli örümcekkuşu-sözlüğü:
İngilizce: Masked Shrike
Bulgarca: Belochela svrachka (Белочела сврачка)
Yunanca: Παρδαλοκεφαλάς (Mavrikefalas)
Almanca: Maskenwürger
Fransızca: Pie-grièche masquée
İspanyolca: Alcaudón Núbico
Katalanca: Capsigrany emmascarat
Portekizce: Picanço-núbio
Flemenkçe: Maskerklauwier
İtalyanca: Averla mascherata
Macarca: Álarcos gébics
Danca: Masketornskade
Fince: Valko-otsalepinkäinen
Lehçe: Dzierzba bialoczelna (Dzierzba maskowa)
Çekçe: Ťuhýk černohřbetý
İsveççe: Masktörnskata
İzlandaca: Grímusvarri
Norveççe: Hvitpannevarsler
Rusça: Маскированный сорокопут (Maskirovannyj sorokoput)
Japonca: Shirokuromozu ( シロクロモズ )
Ses-Ötüşü :
Ötüşü çatlaktır, sesi Zeytin mukallidine ve Büyük kamışçına benzer.
En sık duyulan sesi, keskin ve tiz bir \"kiir ,kiir ,kiir\"dir.
Kaynaklar
http://www.birdguides.com/html/vidlib/species/Lanius_nubicus.htm
http://blx1.bto.org/birdfacts/results/bob15240.htm
http://www.naturephoto-cz.com/masked-shrike:lanius-nubicus-photo-192.html
www.birdguides.com/species
http://en.wikipedia.org/wiki/Masked_Shrike
http://www.britannica.com/EBchecked/topic/86435/butcherbird
http://www.gabitour.com/birdspacies.html
http://nomen.at/Lanius%20nubicus
http://my.ort.org.il/holon/birds/az7.html
Türkiye ve Avrupa\'nın Kuşları kitabı
-Video-
http://ibc.lynxeds.com/species/masked-shrike-lanius-nubicus?only=videos#videos
Yetiskin dişi maskeli örümcekkuşu ---- tarih-31 Mart 2004, telif-Christian Dortu, yer-Akabe, Ürdün, dosya ismi-\"An adult female perched on a branch\" -