Açıklama :
Bodur, yuvarlak sırtlı, yuvarlak kuyruklu ve grimsi siyah bir su kuşudur.
Sıklıkla yüzeyde dalış yapar ya da yerde otlar; girişkendir.
Erişkinin akıtması (sakarı) ve gagası göz alıcı beyaz renkli, gözü kırmızıdır.
Büyük ayakları, perde yerine büyük loblara sahip parmakları vardır.
En siyah yeri kafası ve boynudur.
Kanatları açıldığı zaman daha açık renk görünür ve firar hattı beyazdır.
Gencinin yüzü ve göğsü beyazdır, diğer yanları gri-kahverengidir, gözü kahverengidir, sakarı
yoktur.
Tanımı :
Habiatı :
Step, Akdeniz ve ılıman kuşakta yaşar ve çoğalırlar.
Bitkisi bol sazlı,kamışlı suları tercih ederler.
Durgun tatlı sular ; göller,baraj gölleri,küçük doğal havuzlar, göletler,lagünler gibi durgun tatlı veya az tuzlu sular,
drenaj kanalları, denizlerde liman, kıyı,boğaz,dere ağzı gibi tuzlu sular,yavaş veya hızlı akan nehirler ve su basarlar yaşam alanlarıdır.
Parklardaki büyük süs havuzlarını da tercih edebilirler.
Yayılışı :
Yurdumuzdaki tüm sazlı,kamışlı sulak alanlarda göl ve göletlerde ,kıyı ve derelerde yaşayan su kuşlarıdır. Dünyada yayılışı ;
Palearktik bölge, Hindistan,Java,Kuzeybatı Yeni Gine ,Avustralya ve Tasmanyadır.
Beslenme :
Omnivordur.
Bitki,tohum ve tane,böcek, larva, solucan ve midye yer.
Ördeklerden çalarak da beslendiği olur.
Sığ sularda dipteki çamura, dalmadan ulaşabilirler.
Dipteki bitkilerle veya dışarıda tarlalarda yayılarak beslenebilirler.
Bütün gövdeleriyle daldıklarında yiyeceklerini suyun yüzeyine çıkararak yerler.
Biyolojisi :
Yerli, gezici ve göçücü bir kuştur.
Sürücüldür.
Yuvasını saz ve kamıslarla su üzerinde veya bataklıklarda yapar.
Yüzen yuvalar bitki saplarıyla yuvanın Çevresindeki sazlara bağlanır.
Gruplar halinde yuvalanır.
Yavrularının ve kendilerinin üzerine çıkıp dinlenebilmek için buyukce yuzen yuvalar yapar.
1-2 yasında eseysel olgunluga ulasır. 18-19 yıl yasarlar.
Genelde düşük kotlarda üredikleri görülse de ; İsviçrede 1000-1100m.ye kadar uygun su alanı bulduklarında üredikleri belirlenmiştir.
Mart Eylül ayları arası kuluçka dönemidir.
Yumurtaları 57x38mmdir.
Kuluçka süresi 21-24 gün,uçuş süresi 8 haftadır.
Yavruları hem anne, hem baba besler.
Bir ya da iki yılda bir tüy değiştirirler.Tüy değişimi zamanı pek uçmazlar.
Göçü :
Ülkemizde yerli kuşlardır.
Kuzey ve doğu avrupada kışın şiddetine göre güneye doğru kayarlar.
Popülasyonu:
-burası için 2007 KOSK sayımlarını bekliyoruz-
Sadece Bafa Gölü\'nde benim sayımım 80 bin dolaylarındaydı yanılmıyorsam (capaci)
Davranışları :
Uçmadan önce suyun üzerinde bir süre yürüyerek uçuşa başlarlar.
Dalmadan önce tüylerinin arasına hava doldururlar.
Bu şekilde batmalarını önlerler.
Alınlarını su yüzeyine yaklaştırarak kanatlarını geriye ve yukarıya doğru kaldırarak teritorry davranışı sergilerler.
Akşamüstü banyolarında kafalarini suya daldırıp çıkararak geriye atarlar.
18 kez arka arkaya yapabilirler.
Sonra suyun üzerinde yükselerek ayaklarını birbirine üç kez çarpıp silkelenirler.
Bu silkelenme de iki kez olabilir.
Yerel Adlar :
Sakar meke-meke,büyük saz tavuğu,kara ördek,karakuş / Denizli ( wolfkenan)
Ses-Ötüşü :
Sesi yüksek, çok dik ve metalik bir pit, genizden gelen bir piyu ve boğuk ve kurbağa sesinin andıran bir köv.
Kaynaklar
- http://med.ege.edu.tr/capaci/birds01.htm
- Yasamın Temel Kuralları cilt 111 kısım 11- Prof.dr.Ali Demirsoy
- Birdfeeder Handbook - RSPB
- Turkiyenin kusları -Selim Somçag
- Birds of Britain and Europe-RSPB
- Bird guide Collins;
- Yaban Hayvanları Bilgisi - Prof.dr.Hasan Çanakcıoglu-Prof.dr.Torul Mol
- Birds of Western Palearktic - cd