Açıklama :
Ülkemizde üreyen ördek türlerinden en nadir rastlananıdır. Kahverengi krem renklenmesiyle pek dikkat çekmeyen bir ördek türü olup genelde ilkbahar ve yaz aylarında güney ve doğu bölgelerimizdeki sulak alanlarda karşılaşılır. Nüfusunun azalması nedeniyle bir kırmızı liste kuşu haline gelmiştir.
Tanımı :
Habiatı :
Üreme alanı olarak sazlıklarla kaplı, çok derin olmayan tatlı su göllerini seçer; bu yüzden üreme alanları son 40 yılda hızla azalmıştır.
Yayılışı :
Ülkemizde ürediği bilinen bir avuç alan kalmıştır. Bunlar Çukurova Deltasindaki Tuzla Gölü, Göksu Deltası (ülkemizdeki en önemli ve belki de artık tek düzenli üreme alanı) ve Van Gölü\'ne dökülen çayların oluşturduğu deltalar. İlkbahar aylarında Birecik yakınlarında ve Kuzeydoğu sınırımızdaki alanlarda da nadiren kayda geçmektedir, ancak bu kuşların komşu ülkelerde üreyen nüfusun parçaları olduğu düşünülebilir.
Yine de bu alanlar türün üreme mevsimi olan Mayıs-Temmuz arasında kontrol edilmelidir.
Yaz Ördeği\'nin geçmişte daha yaygın olduğu bilinen acı bir gerçektir. 15 yıl öncesine dek Ereğli Sazlığı, Sultan Sazlığı ve Hotamış\'ta ürediği bilinmekteydi. Türün 1960\'lara dek Mogan Gölü\'nde dahi görüldüğü iddia edilmektedir.
Beslenme :
Beslenmesine ilişkin var olan çok az bilgi , omurgasızlar ve bitki materyali karışımına işaret etmektedir.
Tohumlar, sürgünler, filizler, yapraklar, kökler ve yumrular Yaz ördeği tarafından tüketilen bitki materyalini oluşturur.
Sucul böcekler, larvalar, sümüklü böcekler, solucan ve kurtçuklar tükettiği hayvansal materyal bölümünde yer alır.
Temel olarak suyla oynayarak, suyu sıçratarak, serperek beslenir.
Beslenme aktivitesi, mevcut olduğu zaman, su altındaki gözle ancak görülebilecek büyüklükteki su bitkilerine(macrophytes) odaklanır.
Gagasındaki filtre çok ince değildir ve bu da sudaki planktonla beslenmediğini gösterir.
Biyolojisi :
Göçü :
Tarihi kayıtlar bu türün üreme sonrası dönemde (Ağustos sonu) Çukurova\'da büyük gruplar (bir kaç bin birey) oluşturduğunu göstermektedir. Güney ve güneydoğu\'ya göç sonrası bu konsantrasyonun küçük bir kısmı güneydeki alanlarda kış aylarını geçirmekteydi, ancak 90\'larin sonlarından itibaren ülkemizde kışlayan nüfus da ortadan kalkmıştır .
Popülasyonu:
Şu anda en iyimser yaklaşımla 50-100 çift arasında Yaz Ördeği\'nin ülkemizde kuluçkaya yattığını söyleyebiliriz, ancak gerçek sayının bunun yarısına bile ulaşmama ihtimali vardır.
Davranışları :
Yerel Adlar :
Yaz ördeği-karyağdı,gelinördeği / Denizli ( wolfkenan)
Dar gagalı (Kazım Çapacı)
Ses-Ötüşü :
Üreme dönemi haricinde genellikle sessiz olan Yaz Ördeği kur döneminde gürültücüdür.
Erkeği geinzden gelen \' jeep \' şeklinde öterken, dişisi de benzer bir sesle \' pleep - pleep \'
ötüşüyle cevap verir.
Tehlike sezdiğinde erkek ördek genizden gelen bir sesle \' eeeep \' uyarı ötüşünü yapar.
Kaynaklar