Gözlem Türkiye\'nin en yüksek noktası Ağrı Dağı 4200 metre kampı ve 4750 metreye kadar olan tırmanış parkurunda yapılmıştır. En yüksek irtifa gözlem kaydı ve tırmanış notlarını derlemek istedim.
İlk olarak tırmanıştan bahsedeyim. 6 Eylül 2021 tarihinde Doğubayazıt\'tan hareket ederek Çevirme köyüne araçlarla geldik. 2200 metreden başlayan yürüyüşte çevremiz alpin türlerle doluydu. Bazalt ve granit kayalıklardan oluşan volkanik araziyi kullanan yüksek sayıda ötücüye ara sıra sakallı akbabalar, kaya kartalı ve kerkenezler ve bilimum dağ kargası eşlik etti. 3200 metre kampına ulaşıp kampımızı kurduk ve geceyi geçirdik.
7 Eylülde 3200 metrede kampımızı toplayıp 4200 metre kampına doğru yola çıktık. Türkiye\'nin bir çok noktasında 3000-3500 metre aralığındaki dağlara kuş gözlemciler sık sık çıkıyorlar. 3500 metrenin üzerinde daha dikkatle baktım kuşlara. Dürbün ve fotoğraf makinesi taşımadım çünkü Aladağlar\'da 3 gün boyunca 44 kilometre 5.5 kilo ekipman taşıdıktan sonra cesaret edemedim :) Ama kuşlar çok az insan gördükleri için ürkek değillerdi ve telefonla fotoğraf vermeye razı oldular.
Gün batmadan 4200 kampına yerleştik ve Aklimatizasyon için 4400 metreye kadar tırmanıp indik. Kamp alanı kısıtlı bir alan, 200x200 metrelik alanda yaklaşık 100 kişi kamp yapabiliyor. Tırmanışlar nedeniyle yaz boyunca kamp alanı sürekli aktif. Dağcıların bıraktığı yiyecekler ve atıklar kuşları buraya çekiyor. Maalesef dağcılar da en az şehirlerde yaşayanlar kadar pis. Kamp alanı devasa bir çöplük, Tırmanış organizatörleri çöpleri aşağıya indiriyor veya yakıyorlar ama bireysel gelenlerin çoğu çöpleri bırakmayı tercih ediyor. Sarı gagalı dağ kargaları ve kuzgunlar çöplerin yakıldığı alanda yoğunlaşıyor. Büyük dağ bülbülleri 30 a yakın sayıda çadırların aralarında ve kamp yapılmış alanlarda besleniyor. Bir sakallı akbaba kamp alanına şöyle bir bakıp geçti ama diğer yırtıcıları o kadar yüksekte göremedim.
8 Eylül Çarşamba günü 01:00 da Zirve için tırmanışa başladık. 4700 metrelere ulaştığımızda güneşin ilk ışıkları kendini göstermeye başladı. 4700 metrede tek birey büyük dağ bülbülü bize eşlik etti. 4750 metreye kadar gelip üzerimizde dolaşan kuzgun sanırım en yüksek irtifadaki kuş gözlem kaydı olarak ayrı tutulmalı :)
Buzulun başladığı nokta ile 5137 metre zirve arasında aşırı fırtına ve soğuk hava nedeniyle hiç kuş göremedik. 06:30 da zirveye ulaştık. 5 dakika içinde -20 derece soğuk ve rüzgar nedeniyle önce telefonların ekranları, sonra pilleri dondu :) aldığımız bir kaç pozdan sonra inişe geçtik. havanın ısınması ile birlikte 4700 metre altına inişte kuş canlılığı yeniden başladı. 4200 kampına kadar sarı gagalı dağ kargaları, büyük dağ bülbülleri ve kuzgunlar yine bize eşlik etti. Kampı toplayıp 3200 kampına dönüşe geçtik. 4000 metre sınırının altına diğer alpin türler görülmeye başladı. 3200 metre kampına varıp çadırları kurup dinlendik ve 9 eylülde kampı toplayıp 2200 metreye inip araçlarla Doğubayazıt\'a döndük.
Çok keyifli bir tırmanış ve gözlem oldu. Yırtıcı göçü için çok baktım ama dağın her iki yüzünde de hiç göç aktivitesi göremedim. Dağ bu yıl çok az yağmur ve kar aldığı için çok az bitki ve akan su olduğu için yerel rehberler doğal yaşamın bundan çok etkilendiğini söylediler. Kuşlar kamp alanları çevresinde bu yüzden yoğunlaşıyor bence. Umarım gelecek yıl yağışlar eski haline döner, dağın eteğindeki Doğubayazıt Sazlıkları ve diğer göllerde çok az su var veya tamamen kurumuş.
Gözlem süresi; 8 saat