Emin YOĞURTÇUOĞLU, (fotoemin\'nin) Fotoforum\'daki yazısı.
Birçoğumuz kertikçilik ve kertikçi kelimelerine aşinayızdır. Bilmeyenlerimiz varsa bile mutlaka duymuşlardır.
Kertik atmak, kısaca bir kuşçunun, gördüğü kuşları kendi kuş listesine eklemesi olarak açıklanabilir. Kertikçi ise, listesine gördüğü kuşları ekleyen kuşçuya denir. Bütün ciddi kuşçular, kendi kuşçuluk hayatları boyunca gördükleri yani kerttikleri kuş türlerini yazdıkları bir liste tutarlar.
Bütün hayatı boyunca dünyanın her yerinde gördüğü kuşları yazdığı listeye \"ömür listesi ya da dünya listesi\" denir. Bu tutulabilecek en büyük listedir. Bunun dışında kertikçinin isteğine göre, kertik listeleri çok çeşitli olabilir. Kıta listesi, bölge listesi, ülke listesi, yıl listesi, bahçesinin listesi, pencerede gördüğü kuşların listeleri olarak çok çeşitli varyeteleri vardır. Bu tamamen kertikçinin buna ayırabileceği vakit ile ilgilidir. Dünya\'da en popüler olanları; ömür listesi, ülke listesi(kendi ülkesi olabileceği gibi gittiği her hangi başka bir ülke de olabilir.), bölge ve yıl listesidir. Popüler olmalarının nedeni birden fazla kertikçinin aynı listeyi tutabilmesi ve bunları karşılaştırma şansının olmasıdır. Yani kertik listesi tutmak aslında zevkli olduğu kadar rekabetçi bir saplantıya dönüşme olasılığı olan bir uğraştır.
Normal bir kertikçi davranışı olan, nadir bir türü aramaya gittiğinizde, aradığınız kuşun belli bir alanda kalacağının garantisi yoktur, hatta çoğu zaman umulduğunun aksine bulunamaz bile. Aranan kuş bulunmadan önceki tek amaç, çok kötü şartlarda bile olsa bir an için görünmesidir. Ancak kuştan \"halay çektiren\" bir görüntü almak(yani kuşu, yakın mesafeden ve uzun bir süre davranışlarıyla izleyebilmek) bir kuşçunun alabileceği en yüksek hazzın, sevincin ve zevkin kaynağıdır...
Burada bazı Avrupa ülkelerinde kertik atan kuşçuları görmekteyiz. Kuşçuların oldukça bol olduğu batı Avrupa ülkelerinde nadir bir kuş görüldüğü zaman ertesi gün binlerce insan bir araya gelebilir. Bulunan nadir kuşun dakika dakika ne yaptığı kuş web sitelerine haber geçilir. Hatta bazen acı sonla biten olaylar bile olur. \"Kırmızı gözlü vireo kuşunun Atmaca tarafından avlanması\" çoğu kertikçi tarafından hüzünle karşılanır. Çünkü o kuş diğerlerinden daha kıymetli gibi bir his oluşur.
Şimdi yukarıdaki fotoğrafta hangi kuşlar ne etki yaratmış bir bakalım:)
1.Tayga çütresi - Hollanda - 17 Kasım 2004 (tür güvenliği sağlandıktan sonra kameralı cep telefonlarıyla kuşun fotoğraflarını çekip kuşu göremeyenleri kıl etmenin bu yolu yeni keşfedildiği zaman:)
2. Huş isketesi - Türkiye - 16 Kasım 2005 (Türkiye\'de ki ilk toplu kertikçi hareketi! Altınpark\'ta Huş isketesinin 4.kaydını attıktan sonra ertesi gün yaklaşık 20 kişi kuşu görmeye gelmişti.)
3. Uzun gagalı alk - İngiltere - 12 Kasım 2006 (Bu deniz kuşunun İngiltere\'yi 2.kere ziyaret ettiğinin duyulmasının ardından kuşun görülebildiği kıyıların binlerce kuşçu bastı.) Açıkta olmasına rağmen kuşu görmek için yer bulabilmek oldukça zordu!)
4. Amur doğanı - İsveç - 1 Temmuz 2005 (Bizde de görülmesi an meselesi olan bu doğan türünü kuşçular izlerken, muhtemelen göreve yeni başlamış polis görevlisi hayretle ne olduğunu anlamaya çalışıyor)
5. BUNU KERTİN! (Gene İngiltere’de nadir bir kuşu aramaya gitmiş kuşçuların gördüğü bir sahne. Basın bunu, \"bugün bütün kuşçular şaşkınlık içindeydi, bir sığırcık sürüsü onlara hadi bir de bunu kertin mesajı verdi\" diye yazmışlardı.
6. Eastern crowned warbler - İngiltere - 24 Ekim 2009 (Bizde Türkçesi bile olmayan ama görülmesi muhtemel bu Asya çıvgını binlerce kertikçiyi bir araya getirmişti. Taçlı çıvgın yani hakkaten:)
7. Kara toygar - İngiltere - 23 Nisan 2007 (Türkiye içinde bir \"rüya\" kuş diyebileceğimiz Kara toygar\'ın İngiltere’de ki etkisi-Dağ taş kertikçi dolmuş diyebilir miyiz?)
8. Gece balıkçılı - İsveç - 17 Temmuz 2007 (Bizde yaygın ve bol sayıdalar ancak elde öyle değil, düşünebiliyor musunuz bir Gece Balıkçılı\'nın insanlara bunu yaptırabileceğini? Bunun tek vesilesi liste tutmak:)
Kertik yazılarım devam edecek.
Emin YOĞURTÇUOĞLU
Haber: https://yesilgazete.org/234-hak-orgutunden-ortak-aciklama-yaban-hayvanlarini-oldurme-izni-geri-alinsin/?fbclid=IwAR0n5zLrXIXXdUWUASK8p0oojfCaIOHvW_fmTze-kmn9j9ydthTSYCoHFEU