Açıklama :
Alakargadan biraz daha büyük olan bu türün tepe ve kanatları siyah olup yeşilimsi-mavi bir parlaklığı vardır.
Gövdenin kalan bölümleri koyu gri kahve üzerine beyaz benek ve çizgilidir.
Güçlü gagası ve ayakları siyah renkdedir. Kuyruğun ucu ve altı beyaz olup kendisi siyahdır.
Doğu ırk macrorhynchos, göçe daha yatkın olup gagası daha ince ve genellikle daha uzundur.
Bu türün Kuzey Amerika da yaşayanı, Nucifraga colubianadır (Clarks Nutcracker).
Tanımı :
Habiatı :
Genelde yaprağını dökmeyen yüksek irtifa ormanlarını tercih etseler de, kışın yaprak döken ormanlarda da görülebilirler.
Fındık bahceleri de, tercih ettkleri bölgelerdir.
Yayılışı :
Yurdumuzda kışın Trakya ve Batı Karadeniz bölgelerinde nadiren de olsa rastlanabilir.
Dünyada İskandinavyadan, Kuzey Avrupa, Sibirya, Doğu Asyada Japonyaya kadar geniş bir bölgede yaşar.
Doğu ırk macrorhynchos, Erzurum da Cemal Sevindi tarafından gözlemlenmiş ve görüntülenmişdir.
http://www.trakus.org/kods_bird/uye/?fsx=2fsdl22@d&sxc=3&id=381
Üç değişik popülasyon daha güneydeki kozalaklı ormanlarda yaşar.
Birincisi Alpler, Karpatlar ve Balkan Yarımadasındaki dağlarda.
İkincisi Batı Himalayada ve
Uçüncüsü Çinin batısında bulunur.
Bunların bazıları birbirinden gaga ölçüsü ile ayırd edilebilirler.
Fındık yemeği tercih eden bireylerin gagaları daha kalındır.
Beslenme :
Çeşitli kozalakların tohumları asıl besin kaynaklarıdır.
Kozalakların olmadığı bölgelerde ladin tohumları ile de beslenirler.
Fındık da belli başlı besin kaynaklarındandır.
Değişik böcekler ve kuşların yumurta ve yavruları da besin kaynakları arasındadır.
Tuzaklara yakalanan hayvanlardan ve değişik arıların kovanlarından beslendikleri de gözlemlenmiştir.
Biyolojisi :
Bir önceki sonbaharda depolanan yiyecekleri en iyi şekilde değerlendirmek amacıyla üreme mevsimleri bütün bölgelerde erken başlar.
Yuvalarını kozalaklı ağaçların yüksek bir bölgesine ve güneş alan tarafına kurarlar.
Büyük yapraklı ağaçlara da yuvalanabilirler.
Yuvadakiler her iki eş tarafından sırayla beslenirler.
Bu diğer kargalardan değişik bir durumdur ve sebebi eşlerin birbirlerinin besin depoladıkları yeri bilmemelerinden kaynaklanmaktadır.
Yavruların tüylenmesi 23 gün kadar sürer,
ve uzun bir süre ebeveynlerinle kalıp beslenme ve yem depolama tekniklerini öğrenirler.
Göçü :
Göçmen olmamalarına rağmen besin sıkıntısı çektiklerinde bölgelerinin dışına çıkabilirler.
İnce gagalı doğu ırkı (macrorhynchos) bu kısa mesafeli göçlere daha yatkındır.
Popülasyonu:
Avrupada 800.000 ila 1.700.000 birey yaşadığı tahmin edilmektedir.
Davranışları :
Fındıkla beslenenlerin gagası daha kalın olup gaganın dip kenarında özel bir sırt vardır.
Çok sert fındıkları ayaklarının arasına sıkıştırıp gagasını keski gibi kullanarak kırar.
Fazla yiyecekleri her zaman daha sonra kullanmak üzere depolarlar.
Bu tür, alakarga gibi sevdikleri besinlerin kaynağı olan ağaçların yayılmasına büyük katkı sağlarlar.
İnsanlara kolay alışabilirler.
Yerel Adlar :
Fındıkkıran
köknar kargası
diye de anılır.
Ses-Ötüşü :
Keskin ve gür sesi alakarganınkine çok benzer.
Kraak-kraak-kraak-kraak
Kaynaklar