Ülkemizdeki en küçük ağaçkakandır. Serçe boyutlarındadır. Bu hali ile tanınması kolay bir kuştur. Kanatlarında alaca ağaçkakanlar gibi beyaz leke olmaz. Enine beyaz çizgilenme gösterir. Erkeklerin tepesi alınıda uzanır şekilde kırmızı renklidir. Dişilerde bu bölge beyaz renktedir. Alt türleşmeleri vardır. İskandinavyadan Urallara kadar olan bölgede minör alttürü vardır. En büyük alttürdür. Hortorum Avrupa genelinde yaygın alttürdür. Buturlini İberya akdeniz kuşağı ve balkanlara kadar olan bölgede vardır. Yunanistan ve ülkemizde danfordi alttürü vardır. Bu alttür en kısa kuyruk ve kanatlıdır. Daha koyu renklidir. Kulakarkası çizgi ense ile birleşebilir. Sitemizdeki 2.fotoğrafında bu özellik güzel bir şekilde görülmektedir. Britanyada ise comminutus alttürü vardır. http://woodpeckersofeurope.info/?q=lesser_spotted_woodpecker

Yaprak döken ormanlar, akarsu vadileri meyvelik ve bağlar yaşam ve üreme alanlarıdır.İngiltere, İrlanda ve İskandinavya\'nın Okyanus iklim etkisi altındaki kıyıları haricindeki tüm ormanlık alanlarında ve Türkiye\'nin kıyısal ormanlarında ve bölgesel olarak Kuzey Afrika\'da gözlenir. Orman Ağaçkakanı\'yla birlikte diğer Ağaçkakan türlerinden daha ileri enlemlerde, yüksek ya da düşük ısılara, rüzgarlara ve yağmurlara karşı dayanıklılık gösterir. Ağaçlarda yuvalama konusunda ana gövde dışında yan dallarda veya ağacın yaprak sıklığı olan bölümlerinde, kolaylıkla böcek avlayabileceği ağacın içi çürümüş kovuklarında vb yuva yapabilir.Ağaç çeşidi yada yuva yüksekliği yerine rahatça yuva şekillendirebileceği çürümüş bir ağaç bulmak daha önem taşır. Geniş yapraklı ağaçlıklar, koruluk alanlar, parklar, nehir kenarında ki ağaç sıraları , cadde ve ekili bağ- bahçeyi tercih eder.

Tipik bir paleartktik kuştur. Britanya adalarından Japonya ve Kore\'ye kadar yayılmıştır. Güneyde ise Tunus, Cezayir, Irak, İran Kırgızistan\'a kadar yayılımı vardır. Çoğu Akdeniz adasında bulunmaz. Ülkemizde kuşbank kayıtları genellikle belli alanlarda yoğunlaşmaktadır. Geniş bir alanda olması gereken bu tür, yoğunluğu az olması ve gözlem kayıtlarının az olmasından dolayı, daha çok Marmara bölgesinin kıyı bölgelerinde görülmektedir.

Ağaçlardaki böcekleri, larvaları, örümcekleri yer. Kışın bitkisel gıda da alır, özellikle tohumlar ve arasıra yabani meyveler. Nadiren yerde beslenir. Diğer Ağaçkakan türlerinden daha detaycı yem arar. Ağaçların en ince dallarına kadar, geride ne varsa toplamada ustadır. Üvez, titrek kavak ( toz ağacı ) gibi dikine dal veren ve yaprak döken ağaçların tepe kısımlarını tercih eder.Yazları tünediği yerden tıpkı küçük ötücüler gibi havalanıp, uçmakta olan böcekleri havada yakalarlar.

Kuzey-batı Avrupa\'da Nisan sonundan Mayıs başlarına dek yumurtlarlar. Orta Avrupa\'da da aynı zamanlama olmasına rağmen İskandinavya ülkelerinde bu dönem 3 hafta geç başlar.Tunus\'ta ise 2 hafta geç başlar. Bir sefer yumurtlarlar. Ağaçlarda kendi delip genişlettkleri kovuklarda yumurtlarlar. Yuva girişi 3- 3.5 cm olup, derinlik ise 10- 18 cm ölçülerinde olur. YUmurta sayısı 4-6 ya da 3-8 adet arası.

Temel olarak tüm bireyleri bulundukları alan dışına göçmezler.Ancak Palearktik bölgenin kuzey ve doğu alanlarında ki bireylerde bazen büyük sayılarla göç ya da alan değiştirme hareketi gözlenmiştir. Kuzey Popülasyonu : Fenno- Skandia,Polonya\'nın doğusundan Sibirya\'nın batısını içeren alanlarda üreyen bu bölgedeki bireyler üreme sahalarının daha da güneyine hatta daha da aşağıya göç hareketi gerçekleştirirler Bazı sonbaharlarda, bir anda büyük sayılarla gerçekleşen bu göç, çok daha büyük sayılarda göç gerçekleştiren Orman Ağaçkakanı ile aynı zamanlara denk düşebilir. Bu gibi hareketlenmelerde kuşlar Karadeniz, Orta Avrupa\'nın doğusunda Baden-Württenberg ve Hollanda\'ya çok küçük gruplar halinde ulaşırlar. Orta Ve Batı Popülasyonları: Hortorum ırkı ( Baltık bölgesi güneyinden Fransa, Avusturya ve Macaristan\'a kadar olan bölgelerde üreyen ırk) ile comminutus ( İngiltere) ırkı gibi kuzey bireylerinde göçe dair bir gözlem kaydedilmiştir. Sonbahar ve kışları bireyler alanları içinde dağilma ve çok kısa mesafelere geçme hareketi gösterirler.. Alp\'ler de üreme alanlarının daha da yüksek seviyelerine ağaçların kaybolduğu sınırlara kadar gitme hareketi gözlenmiştir. Halkalı bir bireyin en uzak görüldüğü kayıt: İngiltere içinde Batı-güneybatı\'ya doğru 40 km yer değiştiren birey; İsviçre içinde Kuzeye doğru 60 km. giden birey. Güney Popülasyonu: Akdeniz ülkelerine, Balkanlara, Türkiye ve İran\'a has 7 çeşit ırk mevcuttur.Kafkaslarda ve Azerbaycan\'da kış yüzünden daha alçak bölgelere hareketlenen bireyler kaydedilmesine rağmen herhangi halkalama içeren bilgi mevcut değildir.

Avrupa populasyonun stabil olduğu ve 450.000- 1.100.000 çiftten oluştuğu tahmin edilmektedir. Yaklaşık olarak Avrupa\'da 6 milyon kilometre kareden büyük bir alanda üremektedir.Ülkemizde üreyen populasyonunun 8-16 bin çiftten oluştuğu tahmin edilmektedir. http://www.birdlife.org/datazone/species/BirdsInEuropeII/BiE2004Sp632.pdf

Genellikle yanlız başına yaşarlar.Üreme dışında erkek ve dişi bireyler birbirlerinden ayrı ama yuva kurulacak bölgelere çok yakın yaşarlar.Yuva bölgesine yakın olmak çok tipik bir davranıştır.Tek eşlidirler. Yerden genellikle 10-13 metre yukarıda giriş deliği 3-3.5 cm çaplı delikleri olan yuvaları olur. Her iki cinste yuva oyma işine katılır. Kuluçkayada her iki cins katılır. Dişi ve erkek aynı vuruş sesini bölgenin sahibi olduklarını bildirmek için kullanırlarken, ötüşü ise kendilerini tanıtmak için kullanırlar.

Genel ağaçkakan adları; ağaç delen, ağaç gaganası, ala kabak, ala kakan, ala takaç, ala takalak, bodovan, cakcak, cırtlık, cükceleğen, çama çakan, çıkçık, dah diken, dakdaka, dak delen, deddeleğen, deddelek, degelen, dekdelek, deligan, deleyen, devlet kuşu, devletli, dikdelağaç, gagaç, gagana, gölük, guduk dena, gügük, gük güven, hart kakan, hartlagan, hartlağan, kakacan, kakaç, kalli, kekeçen, kıl ibik, kodana, Kokar Ali (Kayseri/Yahyalı), kuş kura, tahta delen, tahta kelleri, tahtakı, tahtalağan, tahtakacan, takacan, takaç, takagan, tak delen, takıç, taktakı, taktiliğen, tarkurtike, tekkuma, telken, tık delek, tık delen, tıktık deleğen, tıksıkıcan, tıktıca, türülik http://www.kazimcapaci.com/kusadlari.htm İng.: Lesser Spotted woodpecker, Alm.: Kleinsprect, İsp.: Pico menor, Fr.: Pic epeichette

Genellikle üreme döneminde daha baskın şekilde olsa da tüm yıl bulunduğu alanda var olduğunu anlatan ötüşü sıklıkla duyulur, diğer zamanlarda ağaca vuruş sesi duyulur. Vuruş sesi Orman Ağaçkakanı\' nkinden daha zayıf ama tizdir, ayrıca çok daha uzun seriler halindedir. Bölgesinde bulunduğunu haber veren, her biri 6 vuruşlu bazen 8- 20 kere duyulur. Bu arada sanki uzaktan duyulan bir kerkenezin ince cırlaması tonunda ötüşüde vardır. İletişim ötüşü tıpkı Orman Ağaçkakanı\'nda olduğu gibi kısa bir \'chick\' sesidir ama zayıf bir ötüştür.

http://www.rspb.org.uk/wildlife/birdguide/name/l/lesserspottedwoodpecker/index.asp

http://www.garden-birds.co.uk/birds/lesser_spotted_woodpecker.htm

http://www.birdlife.org/datazone/search/species_search.html?action=SpcHTMDetails.asp&sid=632&m=0#FurtherInfo />
http://www.birdlife.org/datazone/species/BirdsInEuropeII/BiE2004Sp632.pdf

http://woodpeckersofeurope.info/?q=lesser_spotted_woodpecker

- The Birds of the Western Palearctic