Küçük sazhorozu, orta ve güney Afrika’da çok geniş bir alana dağılmış olan ve yüksek sayılarda üreyen bir popülasyona sahip olan bir tür. Dünyada tehlike altında değil. Küçük sazhorozu\'nun, Batı palearktik bölgesinde birçok yerden kayıtları mevcut. Avrupa\'da ki kayıtların çoğunluğu kış aylarından (özellikle Aralık ve Ocak) Ayrıca Kasım, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ve Ağustos aylarından da kayıtları var. Bundan 13 sene önce, 24 Nisan\'da Portekiz\'den bir kaydı var mesela. Genellikle genç bireyler ve ergenler gözlenmiş olsada hatırı sayılır sayıda erişkin kaydı da var. Bu kayıtların bazıları ölü ya da oldukça hırpalanmış durumda bulunan kuşlardan oluşuyor. Misal, komşumuz Yunanistan\'da 18 Ocak 1996\'da bulunan kuş ölmek üzereymiş. Yakalanıp, tedavi edilen kuş iyileştiğinde tekrar salınmış. -Kuşun boyu Sutavuğu\'ndan ufak. Sukılavuzu boylarında, ancak davranış olarak yelvelere daha çok benziyor. Boyuna göre kocaman siyah lekeli kırmızı bir gagası ve uzun bacakları var. Sırtı koyu yeşil, altı lacivert mavi arası bir tonda. Koyu renkler olsa da parlak bir havası var.

-Genellikle 10-25 cm\'lik su da yetişen otl-Kuşun bulunduğu bölge de: Sazlıklar, kısa ve uzun çayırlar, kanallar, suyun yüzeyini kaplayan beyaz çiçekli bir bitki var. Genellikle sığ olsa da bir metreyi aşan derinliği olan kanallar mevcut. Sazla kaplanmış durumdalar.arda ya da sazlıklarda bulunuyor. Açığa nadiren çıkıyor.Bu türün Avrupa\'da görülme sebebi Sahra\'nın güneyindeki sulak alanların kurumasıyla sağa sola dağılan kuşların kuzeye doğru çıkması olarak düşünülüyor. Yaşayacağı habitat yok olunca yerleşik populasyonu uzun mesafeler kat ederek göç ediyor diyebiliriz.

İspanya\'da 22, Portekiz\'de 10, Fas\'ta 8, Fransa\'da 4, Malta ve İngiltere, Kıbrıs ve Almanya\'da 2, Yunanistan, İsrail, Finlandiya, Polonya ve Danimarka\'da 1 kere kaydedilmiş bir tür. Rastlantısal konuk olarak görüldüğü yerler arasında: Fas, İspanya, İtalya, Malta, Fransa, Yunanistan, Kıbrıs, İsrail, İngiltere, Danimarka, Almanya, Finlandiya ve Polonya bulunuyor. (Mısır\'dan da kaydı olduğunu hatırlıyorum ancak henüz doğrulatamadım.)

Türün görüntüsünden cinsiyet farkı yapmak çok zordur. Genç bireylerin boyutları yetişkinlerinkine çok yakındır.

Ekvator\'un kuzey ve güney bölgelerinde bol sayıda bulunurlar. Avrupa\'ya kadar çıkan nadir Afrika türlerindendir. Bilinen yaşam alanlarının 1600 km uzağında, güney Atlantik\'te ve Hint okyanusu bölgesinde bile rastlantısal konuk kaydı mevcuttur. Palearktik bölgesinde en erken ve en geç kayıtları Ekim ve Şubat olsada en çok kayıt Aralık ve Ocak aylarındadır. Kuzey-batı Afrika\'da oluşan anti-siklonik hava şartları sonucu oluşan güneyli rüzgarlarla orta ve kuzey Avrupa\'da gözlemlenirler.

-Sazlara yavaşça büyük ve geniş ayaklarını kullanarak tırmanıyor. Suyelvelerinin de yaptığı gibi sazın üzerinde zaman geçiriyor. -Sazların en tepesi olmasa dahi, özellikle kırılmış sazların yoğunlaştığı yerlerde dinleniyor. -Sizi gördüğü zaman hemen kaçmak yerine saklanmayı tercih ediyor. -Aşırı yaklaşırsanız son ana kadar hareket etmeyip, 3-4 metre kala yıldırım süratiyle ortadan kayboluyor. Kaçışı, Sakarmeke ve Sutavuğu\'nun kanat çırparak ve koşarak kaçmasıyla aynı. (Bazen suya daldığını ve sualtında saklandığını düşünüyorum, bu diğer benzer türlerde olmayan bir özellik!) -Ses çaldığınızda tepki vermiyor! Ancak ilk çaldığımızda sesi dikkatle dinleyip sonra açığa doğru geldi. Muhtemelen uzun zamandan sonra ilk kez kendi türdeşinden birini duymak heyecanlandırmış olsa gerek. -Diğer türlerle arasında herhangi bir çekişme görmedim ancak bölge Saz deliceleri\'nin avlanma sahası ve Sakarmeke\'lerin yuvalama alanı. Sakarmeke\'ler bölgenin yerleşik Sutavuğu ailesine karşı bile oldukça agresifler. Alanda bulunan diğer üreyen türler: Sukılavuzu, Bataklık çintesi, Saz kamışçını, Büyük kamışçın, Bıyıklı kamışçın, Bıyıklı baştankara.

Kuşun görüntüsü ve ses kaydı için https://vimeo.com/64958857

- Trakuş yayınlar bölümünde Emin Yoğurtçuoğlu\'nun bilgi dosyası. - Birds of Western Palearctic.