Açıklama :
Kuzey sumrusu,Kutup sumrusu olarak da bilinir.
Kuzey sumrusu orta büyüklükte bir kuştur.
Boyları 33-39 cm ve kanat açıklıkları 76-85 cm kadardır.
Kürkleri genel olarak gri ve beyaz, gaga kırmızı, yaklaşık kafa uzunluğunda ve düzdür.
Ayaklar kırmızıdır.
Başın ön kısmı beyaz, ense ve taç bölgesi siyahtır.
Yanaklar beyazdır.
Gri manto 305 mm ve scapularlar parmak şeklinde ve kahverengi olup bazılarının uçları beyazdır.
Kanat üstleri gri, kalça ve yaka bölgesi bütünüyle beyazdır.
Derin şekilde çatallanmış kuyruk beyazımsıdır.
Tacın arka kısmı ve kulak örtüleri siyahtır.
Üreme giysisinde erişkin bireyler, oturmuş pozisyonlarında Sumru dan nasıl ayrılır?
Sumru dan daha koyu kırmızı gagası ve gagasının ucunun siyah olmaması ile ayrılır. Bacak boyu Sumru
ya göre daha kısadır. Sırtı daha koyu gridir. Göğsü ve karnıda Sumrunun aksine gridir. (Sumru da
beyazdır, çok açık grimsi ton mevcuttur) Son olarak kuyruk telekleri çok uzundur. Sumruda daha
kısadır ve çok az bireyde kanat hizasını geçebilir... (Kaynak : Fatih İzler)
Tanımı :
Habiatı :
Kuzey Kutup kuşağında ürer ve Güney Kutup kuşağına göç eder.
Yaşam alanı genelde deniz ortamıdır .
Üreme dönemi haricinde karada pek görünmez, genelde deniz otamındadırlar .
Yayılışı :
Küresel bir yayılış gösterir.
Kuzey kutbuna yakın bölgelerde (Kuzey Amerikanın kuzeyi, İzlanda, Asyanın kuzeyi gibi) kuzey yarımküre yazı boyunca ürer.
Düyada bilinin en uzun göçü (yaklaşık 22.000 km) gerçekleştirerek güney yarımküre yazını güney kutbuna yakın bölgelerde geçirir.
Dolayısı ile dünyada çok geniş bir yayılışından söz etmek mümkündür.
Beslenme :
Küçük balıklar ,Kuzey sumrusunun (Kutup sumrusu) besin maddeleri olarak yer alırlar.
Bazı yıllar,balıkçıların sebep olduğu avlanma nedeniyle balık bulma ve yakalama yönünden kendileri ve yavruları açlık sıkıntısı çekerler.
Bu durumlarda kabuklu canlıları avlamak zorunda kalırlar.
Avları için suya dalarken tereddütlüdürler.
Arada duraksar,havada asılı kalır,alçalır,tekrar havada asılı kalır ve sonra suya dik dalar .
Biyolojisi :
Kuzey ( Kutup ) sumrusu,yumurtalarını,toprakta,kumda veya sahil çakılında ya da kayalık bir adada küçük çukurlarda doğurup biriktirir.
En çok 3 yumurta doğurur ve yumurtalar üzerinde 20-24 güne Kadar kuluçkaya yatar.
Yavrular 21-24 günlükken de artık uçabilirler.
Üreme: Koloniler halinde kıyılarda kurdukları yuvalarda ürerler. Yuvaları likenlerle kaplı kayalıklar ve çakıl sırtlarındadır ancak suya yakın tundralarda, çorak tarlalarda, çimenli çayır ve meralarda, kıyı lagünleri ve göllerdeki adacıklarda da üreyebilir. Kışın Antarktikada oldukça pelajiktir ve açık denizden buzul alanlarına kadar görülebilir. 3-4 yaşlarında üremeye başlayan tür, ömür boyu eşiyle bulunur.(İ6)
Yuvası yerde ,küçük bir çukurcuk içerisinde ,sudan biraz uzakta ,kısa bitki örtüsü veya kumluk- çakıllık alanda kurulur.Dişi kuş kuluçka için yuvasına 1-3 yumurta bırakır.(İ6)
Dünyada üreme alanı: Kutup Sumrusu, Avrupanın arktik ve sub -arktik bölgelerini, Asya ve Kuzey Amerikayı içeren çevresel bir dağılımda ürer.(İ6)
Ürediği bazı ülkeler: Belçika, Estonya, Hollanda, Rusya Federasyonu( Rusyanın Avrupa kısmı), İspanya, Faroe Adaları, Grönland, İzlanda, Birleşik Krallık
(İ3)
Göçü :
Sonbaharda, az sayıda bir grup göl ve ülke içerisinde, karasal bölgelerde yapay göllerde(havuzlarda) bulunurlar.
İlkbaharda ise çok sayıda ( yüzlercesi) bu mekanlarda sürüler halinde görülürler.
Kışta güneye hareket ederler.
Batı Afrika sahillerinden geçerek oradan da Antartika buz kalıplarına yolalırlar.
Yazda, bazıları adalarda ürerler ki burası Kuzey Kutup Dairesi\'ne (Arctic circle) uzaktır.
Dünyada Göç: Her yıl Kuzey Kutbundaki üreme alanlarından, Antarktikanın kışlama alanları arasında göç ederler. Her yıl kat ettikleri yol 70 000 km kadardır. Atlantik Okyanusunun ortasında bir kıtadan diğer kıtaya ilerlerken, zikzak bir rota izlerler.Uçuşu hızlı ve zariftir.(İ6)
Popülasyonu:
Avrupa populasyonu:480 000 - 850 000 çift (Yaz dönemi )
Britanya Populasyonu: 53 000 çift (1998-2002)
Davranışları :
Yerel Adlar :
Danimarka:Havterne
Finlandiya:Lapintiira
Almanya:Küstenseeschwalbe
İzlanda:Kria
İtalya:Sterna codalunga
Polonya:Rybitwa Popielata
İspanya:Charran artico Fransa:sterne arctique
Macaristan:Sarki cser
İrlanda:Geabhrog Artach
Norveç: Rodnebbterne
Portekiz:Andorinha-do-mar-arctica
Ses-Ötüşü :
Sesleri daha çok yüksek tonda olur.
Sesleri genelde keskin ve şiddetli bir alarm sesine benzer.
Sesi,\'\'keearr\'\'şeklindedir.Bu sesin ikinci hecesi,
birincisine göre her zaman daha yüksek tonda olur.
Diğer bir ses tonu ise,bağırma(azarlama) şeklindeki \'\'kit-it-it-aar\'\' şeklindedir.
Bu ses tonunu ,genelde davetsiz misafirleri korkutmak amacıyla çıkarır.
Bu özellik,türün en önemli kabiliyetidir.
Kaynaklar
http://en.wikipedia.org/wiki/Arctic_Tern
http://www.projectpuffin.org/virtual/arte.html
BIRD =Peter Hayman & Rob Hume
Türkiye veOrtadoğu\'nun Kuşları (Çeviri=Kerem A. Boyla - Kazım Çapacı)